Распрацоўка геаінфармацыйных сістэм

Геаінфармацыйная сістэма (ГІС) - сістэма збору, захоўвання, сістэматызацыі, аналізу і графічнай візуалізацыі прасторавых (геаграфічных) дадзеных і звязанай з імі інфармацыяй аб неабходных аб'ектах. Тэрмін таксама выкарыстоўваецца ў больш вузкім сэнсе - ГІС як інструмент (праграмны прадукт), які дазваляе карыстальнікам аператыўна знаходзіць, аналізаваць і рэдагаваць лічбавыя карты, а таксама дадатковую інфармацыю аб аб'ектах, напрыклад вышыню будынка, адрас, розныя тэхнічныя характарыстыкі аб'екта.

ГІС уключаюць у сябе магчымасці ciстем кіравання базамі дадзеных (СКБД), рэдактараў растравай і вектарнай графікі і аналітычных сродкаў і ўжываюцца ў картаграфіі, геалогіі, метэаралогіі, упарадкаваннi зямлі, экалогіі, муніцыпальным кіраванні, транспарце, эканоміцы, абароне і шматлiкiх іншых галінах.

Прафесарска-выкладчыцкім складам кафедры распрацавана ГІС дарожна-транспартных здарэнняў г. Гомеля.

Транспартнае мадэляванне

Прафесарска-выкладчыцкі склад кафедры распрацоўвае комплекс інжынерных рашэнняў па мадэляванні транспартных патокаў для аўтамабільных дарог. Транспартнае мадэляванне - гэта працэс стварэння рабочай мадэлі дарожнага руху (транспартная імітацыя), адпаведнага руху ў рэальных умовах на аўтамабільных дарогах. Простымі словамі мадэляванне патокаў руху транспарту ўяўляе сабой дынамічную кампутарную сістэму з віртуальным перамяшчэннем аўтамабіляў на дарозе, якая дазваляе прасачыць усе ўзнікаючыя праблемы і прыняць рашэнні для іх выпраўлення.

Мадэль чатырохбаковага скрыжавання вуліц г. Гомеля

Мадэль кальцавога скрыжавання вуліц г. Гомеля

Мадэль рэгуляванага скрыжавання з адаптыўным рэгуляваннем

Аптымізацыя параметраў светлафорнага рэгулявання

У айчыннай практыцы слаба выкарыстоўваюцца перадавыя веды і вопыт у галіне светлафорнага рэгулявання. Гэта прыводзіць да страты часу на светлафорных скрыжаваннях, зніжэння ўзроўню бяспекі дарожнага руху, павялічанаму выдатку паліва і больш інтэнсіўнаму забруджванню навакольнага асяроддзя выхлапнымі газамі. Такія перасячэння неабходна аптымізаваць пад існуючую сітуацыю. У цяперашні час у Рэспубліцы Беларусь няма абавязковых нормаў, якія рэгламентуюць пабудова цыклу светлафорнага рэгулявання. Ёсць вучэбная літаратура, якая не абавязковая для выкарыстання і не выкарыстоўваецца на практыцы.

Аптымізацыя светлафорнага рэгулявання - адносна танны спосаб павялічыць бяспеку і эфектыўнасць дарожнага руху на скрыжаваннях. Неабходна звярнуць пільную ўвагу на гэты спосаб, бо эфект можа адпавядаць (а часам быць вялікім) дарагім мерапрыемствам (напрыклад, падзел пешаходных і транспартных патокаў у розных узроўнях).

Прафесарска-выкладчыцкі склад кафедры выконвае разлікі па аптымізацыі параметраў светлафорнага рэгулявання, у тым ліку каардынаванага рэгулявання з выкарыстаннем сучасных праграмных сродкаў.

Мадэляванне і экспертыза дарожна-транспартных здарэнняў

Адным з найважнейшых элементаў сістэмы мерапрыемстваў па забеспячэнні бяспекі руху з'яўляецца навукова-тэхнічны аналіз аварыйнасці, даследаванне прычын і наступстваў ДТЗ.

Кожнае ДТЗ мяркуе індывідуальную адказнасць за яго, выразам якой з'яўляецца адміністрацыйнае, матэрыяльнае або крымінальнае пакаранне. Усталяванне індывідуальнай адказнасці немагчыма пры статыстычным метадзе даследавання. Яно патрабуе дэтэрмінаванага вывучэння прычын і наступстваў кожнай аварыі.

Экспертызай ДТЗ называюць комплекснае навукова-тэхнічнае даследаванне ўсіх аспектаў кожнага здарэння паасобку, праведзенае асобамі, якія маюць спецыяльныя веды ў навуцы і тэхніцы. Экспертыза ДТЗ патрабуе прыцягнення звестак з розных абласцей веды: юрыспрудэнцыі, крыміналістыкі, медыцыны, псіхафізіялогіі, канструкцыі і эксплуатацыі дарог, арганізацыі і бяспекі дарожнага руху і шмат іншых.

Прафесарска-выкладчыцкі склад кафедры выконвае мадэляванне дзеяння па разліку параметраў ДТЗ з прымяненнем спецыялізаваных праграмных прадуктаў, што дазваляе даць адказы на шырокі спектр пытанняў і падмацоўваць доказную базу пры выступленні ў судзе ў якасці спецыялістаў.

Мадэляванне ДТЗ на скрыжаванні

Павышэнне эфектыўнасці перавозак пасажыраў грамадскім транспартам рэгулярных зносін

Мабільнасць усё больш яўна становіцца адным з асноўных прыкмет сучаснага грамадства. Жыццё чалавека, асабліва гарадскога, суправаджаецца штодзённымі перасоўваннямі на значныя адлегласці. Кожны гараджанін вымушаны здзяйсняць паездкі на вучобу, працу, у госці і г. д., i часцей за ўсё ў пераадоленні адлегласцяў дапамагае грамадскі транспарт. З улікам рэальнай цаны мабільнасці для чалавецтва грамадскі пасажырскі транспарт, несумненна, з'яўляецца найбольш рэнтабельным сродкам дасягнення гарадской мабільнасці, даступным пры гэтым для ўсіх слаёў насельніцтва. Ён забяспечвае доступ да адукацыі, медыцынскага абслугоўвання, эканамічнай дзейнасці і дазваляе ўсім сферам эканамічнага жыцця эфектыўна функцыянаваць.

Немалаважную ролю адыгрывае якасць паслуг, якія прадстаўляюцца сістэмай грамадскага транспарту, так як сярэднестатыстычны жыхар гораду значную частку свайго часу праводзіць у ім. З іншага боку, якасць паслугі напрамую залежыць ад кошту. У цяперашні час пасажыр пакрывае няпоўны кошт аказваемай яму транспартнай паслугі. Частка такога кошту пагашае дзяржава, марнуючы на гэта значныя фінансавыя рэсурсы.

Прафесарска-выкладчыцкі склад кафедры выконвае шырокі спектр работ па павышэнню эфектыўнасці перавозак пасажыраў грамадскім транспартам. Сярод іх можна вылучыць наступныя асноўныя напрамкі:

• разлік сярэдняй далёкасці паездкі пасажыра. Сярэдняя далёкасць паездкі пасажыра з'яўляецца асноўным параметрам, вызначаючым кошт праезду. Нарматыўна парадак разліку сярэдняй далёкасці паездкі пасажыра замацаваны ў пастанове Нацыянальнага Статыстычнага камітэта Рэспублікі Беларусь № 103, ад 28 жніўня 2015 г. і ў дапаможніку П3-01 да СНБ 3.03.02-97. Прафесарска-выкладчыцкі склад кафедры распрацаваў «Методыку разліку сярэдняй далёкасці паездкі пасажыра на маршрутнай сетцы грамадскага транспарту рэгулярных зносін на падставе выбарачных даследаванняў пасажырапатокаў». Адметнай асаблівасцю дадзенай методыкі з'яўляецца вызначэнне навукова-абгрунтаванага аб'ёму выбарачных абследаванняў пасажырапатоку дастатковай для выканання разліку сярэдняга адлегласці паездкі пасажыраў, што дазваляе зэканоміць час, працоўныя і матэрыяльныя рэсурсы на правядзенне дадзенага тыпу работ да 60%, у залежнасці ад велічыні аб'ёму перавозак і памераў маршрутнай сетцы . Методыка прайшла паспяховую апрабацыю на працягу шмат гадоў пры разліку сярэдняй далёкасці паездкі пасажыра ў раённых цэнтрах Гомельскай вобласці, Гомелі і Магілёве. Методыка запатэнтавана ва УП «Белпатэнтсервiс» Беларускай гандлёва-прамысловай палаты;
• аптымізацыя ёмістасці і колькасці аўтатранспартных сродкаў з размеркаваннем іх па маршрутах працы з улікам нераўнамернасці пасажырскіх патокаў - распрацаваная кампутарная праграма, якая рэалізуе аўтарскую методыку (атрыманы патэнт на праграму) аптымальнага замацавання аўтобусаў рознай умяшчальнасці на розных маршрутах, з улікам нераўнамернасці і моцнасцi пасажырапатоку;
• карэкціроўка раскладу працы грамадскага транспарту з улікам дублявання маршрутаў і неабходнасці ўзгодненай працы з іншымі відамі транспарту;
• аптымізацыя маршрутнай сетцы гарадскога пасажырскага транспарту рэгулярных зносін, у тым ліку з выкарыстаннем праграм макрамадэлявання.