Кафедра была створана ў верасні 1953 года. Першапачатковая яе назва – "Асновы марксізму-ленінізму» і ў яе склад уваходзілі ўсе выкладчыкі грамадскіх дысцыплін. Загадчыкам кафедры быў прызначаны к.г.н., дацэнт К.П. Шылко (1953-1954), выпускнік Мінскага педагагічнага інстытута, ветэран Вялікай Айчыннай вайны. У першыя гады на кафедры працавалі кандыдаты гістарычных навук А.Д. Дзiранок, А.А. Філімонаў, асістэнты П.Г. Дзенiсенак, Н.Г. Кавалёў, І.М. Волкаў і заг. кабінетам Н.Н. Зароўская.
У наступныя гады, з пачаткам заняткаў на старэйшых курсах, штат кафедры папоўнілі кандыдаты эканамічных навук Ф.А. Башкiнцаў, Н.Ф. Лапушанскi, кандыдаты філасофскіх навук Д.А. Хадалевiч і Г.І. Харошка, кандыдат гістарычных навук І.П. Паклонскі, выкладчыкі Г.І. Навуменка, З.І. Патапенка, Р.Н. Раскін, М.І. Ражкоў, Г.І. Шаўчук, А.І. Шаляляеў. Гэта дазволіла прыступіць да арганізацыйнай перабудовы і разузбуйнення кафедры «Асновы марксізму-ленінізму».
У 1955 г. з яе вылучыліся дысцыпліны эканамічнага цыклу, і была створана кафедра «Палітэканомія», у склад якой у 1965 г. увайшлі выкладчыкі філасофскіх і эканамічных дысцыплін. На базе ўжо гэтай кафедры былі ўтвораны кафедры «Эканоміка транспарту» (1964) і «Філасофія» (1969).
З 1965 г. пасля ўвядзення курса навуковага камунізму кафедра «Асновы марксізму-ленінізму» перайменавалася ў кафедру «Гісторыя КПСС і навуковы камунізм». З верасня 1991 г. кафедра стала называцца «Гісторыя і паліталогія».
Кафедра «Гісторыя і паліталогія» (праіснавала пад рознымі назвамі) у БелIIЧТе амаль 40 гадоў. Пасля К.П. Шылко яе больш за 25 гадоў узначальваў буйны беларускі навуковец, д.гіст.н. А.Д. Дзiранок. У далейшым кафедру ўзначальвалі кандыдаты гістарычных навук, дацэнты Г.І. Шаўчук, І. П. Паклонскі і Н.І. Тарасенка.
Вялікую працу па ўдасканаленні вучэбна-метадычнага працэсу і развіццю навуковых даследаванняў адыгралi вядучыя выкладчыкі кафедры дацэнты Г.П. Машыцкi, І. П. Паклонскі, Н.І. Тарасенка, Г.І. Шаўчук, Э.А. Чарткоў, Г.І. Блізнец, Г.М. Чаянкова, О.С. Восіпава, А.Б. Бяссольнаў, старэйшыя выкладчыкі У.І. Гарбачоў і Л.С. Баравік.
Лекцыйныя курсы і семінарскія заняткі выкладчыкі праводзілі, арганічна ўвязваючы праграмны матэрыял з сучасным жыццём свету і краіны, з развіццём чыгуначнага транспарту рэспублікі.
Аб узроўні і эфектыўнасці даследчай працы на кафедры сведчыць той факт, што па яе выніках было апублікавана 4 манаграфіі і абаронены 5 кандыдацкіх дысертацыі (Г.І. Шаўчук, М.І. Ражкоў, Г.І. Блізнец, А.Б. Бяссольнаў, Г.М. Чаянкова), прычым 3 з іх звязаны з чыгуначным транспартам рэспублікі.
Філасофскія дысцыпліны вывучаліся на працягу ўсёй гісторыі нашай ВНУ, але як самастойнае падраздзяленне кафедра "Філасофія" працавала з 1969 года па 1992 гг.
Кафедру паслядоўна узначальвалі кандыдаты філасофскіх навук, дацэнты Г.І. Харошка, М.М. Сунцоў, М.І. Зуй. На кафедры працавалі вопытныя выкладчыкі, дацэнты Ю.М. Будрын (будучы першы дэкан гуманітарна-эканамічнага факультэта БелДУТ), В.А. Дубровін, М.І. Зуй, А.Г. Кірычэнка, В.Л. Міхаленка, старэйшыя выкладчыкі Е.Б. Калач, У.І. Клыга, В.А. Альшэўскі, Р.Р. Цімафеенка, заг. кабінетам С.А. Ганчароў і ст. лабарант М.Б. Красная. З утварэннем кафедры значна актывізавалася вучэбна-метадычная, навуковая і выхаваўча-ідэалагічная праца.
ПСапраўдным цэнтрам арганізацыі самастойнай падрыхтоўкі студэнтаў стаў вучэбна-метадычны кабінет кафедры, абсталяваны неабходнай літаратурай і комплексам ТСН, экранна-нагляднымі дапаможнікамі, наборам слайдаў і фанатэка шэрагу лекцый. Па шэрагу тэм выкарыстоўваліся навучальныя фільмы і вынікі сацыялагічных даследаванняў, якія праводзiлiся кафедрай у інстытуце і на прадпрыемствах.
Кафедра падтрымала ідэю, якая распаўсюдзілася ў сярэдзіне 80-х гадоў у ВНУ рэспублікі аб умацаванні саюза філасофіі і прыродазнаўства. На ўсіх факультэтах інстытута былі створаны і паспяхова працавалі філасофска-метадалагічныя семінары выкладчыкаў і навуковых супрацоўнікаў. Кансультантамі семінараў былі выкладчыкі філасофіі. Праца семінараў вельмі станоўча адбівалася на павышэнні светапогляднай накіраванасці ўсёй сістэмы навучальнага і выхаваўчага працэсу ў інстытуце і атрымала станоўчую ацэнку на рэспубліканскім Савеце метадалагічных семінараў пры Прэзідыуме АН БССР.
У ліпені 1992 г. кафедры "Гісторыя і паліталогія» і «Філасофія» аб'яднаны ў кафедру "Філасофія, гісторыя і паліталогія», якую ўзначаліў кандыдат гістарычных навук, дацэнт Н.І. Тарасенка, а з 1996 г. па сённяшні дзень - кандыдат філасофскіх навук, дацэнт А.Г. Кірычэнка.
90-я гады ХХ ст. у гісторыі калектыву кафедры «Філасофія, гісторыя і паліталогія» сталі выключна насычаным, плённым і складаным этапам развіцця, вызначальнай рысай якога сталіся падрыхтоўка і пераход на новыя навучальныя праграмы курсаў па філасофіі, гісторыі і паліталогіі, а таксама ўвядзенне і засваенне новых дысцыплін: гісторыі Беларусі , культуралогіі, сацыялогіі, сацыяльнай псіхалогіі, этыкі, эстэтыкі, рэлігіязнаўства, логікі, правоў чалавека, асноў псіхалогіі і педагогікі. У дадатку да асноўных дысцыплінах выкладчыкамі кафедры былі падрыхтаваныя новыя варыянты спецкурсаў, якія ўлічваюць спецыфіку універсітэта: асновы дзелавых зносін і дыпламатыі, псіхалогія і этыка на транспарце, псіхалогія кіравання, філасофія тэхнікі, палітычная ідэалогія і культура, гісторыя беларускай культуры, беларусазнаўства, гісторыя г. Гомеля.
Дынамізм і прадуктыўнасць гэтай працы шмат у чым вызначыліся актыўнай пазіцыяй і дзейнасцю выкладчыкаў, аб'яднаных у навучальныя модулі кафедры, узначаленыя Н.В. Бяссольнавай, Г.І. Блізнец, А.Г. Кірычэнка, Л.В. Пад’ялоўскай, В.С. Восіпавай.
Пры фарміраванні навучальных праграм калектыў кафедры адышоў ад аднабакова-ідэалагічнай арыентацыі ведаў, вызваліўся ад жорсткай палітычнай ангажаванасці гуманітарных навук. Увесь працэс адукацыі ажыццяўляецца ў рамках гуманітарызацыі і гуманізацыі адукацыі. З поўнай упэўненасцю можна казаць пра тое, што на змястоўным узроўні быў ажыццёўлены пераход ад моноцентристской мадэлі грамадазнаўчага адукацыі да антропокультурологической парадыгме сацыяльна-гуманітарнай падрыхтоўкі на ўсіх ступенях сістэмы адукацыі.
Выкладчыкамі кафедры былі падрыхтаваныя і апублікаваныя вучэбна-метадычныя дапаможнікі па ўсіх дысцыплінах: гісторыі Беларусі (Г.І. Блізнец, Л.С. Скрабіна, Г.М. Чаянкова, Н.А. Рабцава), гісторыі беларускай культуры і беларусазнаўстве (Н. А. Рабцава), Вялікай Айчыннай вайне савецкага народа (Л.С. Скрабіна), культуралогіі (Е.Б. Калач, Н.В. Бяссольнава), логікі (А.Г. Кірычэнка, В.А. Альшэўскі, А.В. Літвінчук), асновах псіхалогіі і педагогікі (А.Б. Бяссольнаў, В.С. Восіпава, Т.І. Сасноўская, Т.А. Тупiчэнка), паліталогіі (Л.В. Пад’ялоўская, Н.І. Тарасенка, Н. К. Цецерукоў), сацыялогіі (А.В. Літвінчук, В.С. Восіпава, Н.К. Цецерукоў), філасофіі (Ю.М. Будрын, А.Г. Кірычэнка, В.Л. Міхаленка, Г.І. Харошка) , рэлігіязнаўстве (А.П. Ялопаў), этыцы (М.І. Зуй, Н.К. Цецерукоў).
Была арганізавана і метадычна забяспечана работа па падрыхтоўцы магістрантаў, аспірантаў і суіскальнікаў. Улічваючы вопыт адукацыйнай сістэмы РФ, іншых замежных краін, нацыянальна-культурныя асаблівасці беларускай сістэмы адукацыі дацэнтамі Ю.М. Будрыным і А.Г. Кірычэнка была падрыхтавана і выдадзена праграма для здачы кандыдацкага экзамену па філасофіі, якая адпавядае патрабаванням ВАКа Рэспублікі Беларусь, затым канцэптуальна перапрацаваная ў сувязі з увядзеннем курса «Філасофія і метадалогія навукі».
Выкладчыкі кафедры актыўна займаюцца навуковымі даследаваннямі. Паспяхова выконваліся тэмы: «Сацыякультурныя аспекты мадэрнізацыі посттаталітарнага грамадства», «Сацыяльнае пазнанне: міждысцыплінарна-канцэптуальны аналіз» (кіраўнік - дац. А.Г. Кірычэнка); «Канцэптуальны аналіз генезісу ўсходнеславянскага суперэтнасу» (дац. Г.М. Чаянкова); «Сістэмныя даследаванні механізму сацыяльных і соцкультурных трансфармацый сучаснага беларускага грамадства з пазіцыі соцыасiнергетычнага падыходу» (праф. В.С. Восіпава); «Беларуска-расійскія адносіны: гісторыя і сучаснасць» (дац. Г.М. Чаянкова).
Кафедра была распрацоўшчыкам фундаментальных навукова-даследчых праектаў, накіраваных на аналіз стану і перспектыў развіцця беларускага соцыума, праблем адзінства славянскіх народаў. Кафедра «Філасофія, гісторыя і паліталогія» з'яўлялася ініцыятарам вывучэння культурнай спадчыны біскупа Тураўскага княства XII стагоддзя Свяціцеля Кірылы. Асноўныя намаганні былі накіраваны на выкананне дзяржбюджэтных тэм: "Славянскі свет у XXI стагоддзі" (2005-2009), "Славянскі свет ва ўмовах глабалізацыі» (2010-2014), «Сістэма ідэалагічнай і выхаваўчай работы ва УА«БелДУТ»». З 2015 г. выкладчыкі пачалі працу над кафедральнай дзяржбюджэтных навуковай тэмай «Усходнеславянская цывілізацыя ў сучасным глабалізуючым свеце».
Вынікі навуковых даследаванняў атрымалі адлюстраванне ў манаграфіях: «Сацыяльнае пазнанне: спецыфіка, формы, функцыі» (А.Г. Кірычэнка), «Беларусь на шляху пераменаў» (А.Г. Кірычэнка, В.С. Восіпава, М.К. Цецерукоў ), “Філасофскія і сацыяльна-гуманітарныя аспекты вышэйшай інжынернай адукацыі” (А.Б. Няўзорава, А.Г. Кірычэнка, А.Б. Бяссольнаў), «Метадалагічнае абгрунтаванне соцыагенеза: класічныя падыходы і інавацыі» (В.С. Восіпава), калектыўных зборніках артыкулаў "Славянскі свет ва ўмовах глабалізацыі» і «Усходнеславянская цывілізацыя ў сучасным глабалiзiруючымся свеце»; вучэбна-метадычных дапаможніках; зборніках матэрыялаў і тэзісаў навуковых канферэнцый.
На кафедры вядзецца актыўная навукова-даследчая праца са студэнтамі, якая ажыццяўляецца ў форме падрыхтоўкі рэфератаў, дакладаў, удзелу ў студэнцкіх навукова-тэхнічных канферэнцыях і алімпіядах. Кафедра была арганізатарам і ўдзельнікам Міжнародных моладзевых канферэнцый «Усходнеславянскае адзінства: у мінулым, сучаснасці і будучыні» (1998), "Славянскі свет на парозе трэцяга тысячагоддзя» (2001), «Вялікая Айчынная вайна: погляд з XXI стагоддзя» (2009), «Айчынная вайна 1812 года: погляд з XXI стагоддзя (да 200-годдзя вайны)»(2012),«Вялікая айчынная вайна: успаміны мінулага як аснова для нашай будучыні» (да 70-годдзя вызвалення Беларусі) (2013),« 100-годдзе першай сусветнай вайны »(2014),«70 год заканчэння Другой сусветнай вайны» (2015), « Кастрычнік 1917 г.: гісторыя і сучаснасць» (2017). На гэтых канферэнцыях былі прадстаўлены даклады студэнтаў БелДУТ, навуковымі кіраўнікамі якіх з'яўляліся выкладчыкі кафедры.
Кафедра з'яўляецца вядучым метадычным цэнтрам універсітэта ў справе арганізацыі і правядзення ідэйна-выхаваўчай работы са студэнтамі ВНУ. Выкладчыкі кафедры творча выкарыстоўваюць як традыцыйныя, так і новыя формы гэтай працы. Штогод калектывам кафедры праводзяцца дзесяткі мерапрыемстваў: чытацкія канферэнцыі і круглыя сталы, сустрэчы з дзеячамі навукі і культуры, наведвання мастацкіх выстаў, культпаходы ў тэатр, экскурсіі па гістарычных мясцінах Гомельшчыны і блізкага замежжа.
У рамках работы ІПКіПК БелДУТ кафедры арганізавана і метадычна забяспечана работа курсаў павышэння кваліфікацыі «Эканамічнае і сацыяльнае кіраванне вытворчай дзейнасцю. Ідэалогія беларускай дзяржавы» і «Удасканаленне ідэалагічнай і кадравай работы на прадпрыемствах Беларускай чыгункі».
Выкладчыкі грамадскіх дысцыплін БелIIЧТа (БелДУТа) прымалі і працягваюць прымаць актыўны ўдзел у грамадска-палітычным жыцці ВНУ, горада, вобласці і Рэспублікі Беларусь. На працягу шэрагу гадоў кафедра актыўна ўдзельнічае ў рабоце Рэспубліканскага дзяржаўна-грамадскага аб'яднання «Беларускае таварыства«Веды»».
Праца грамадазнаўцаў універсітэта высока ацэньвалася кіраўніцтвам ВНУ, Беларускай чыгункі, МПЗ СССР, мясцовымі, рэспубліканскімі і саюзнымі грамадскімі і дзяржаўнымі органамі. Практычна ўсе выкладчыкі кафедры ўдастоены вышэйшых узнагарод у галiне адукацыы и чыгуначнага транспарту.
У штаце кафедры на пастаяннай аснове працуе 8 выкладчыкаў: з іх 5 – кандыдата навук, дацэнта, 3 – старэйшых выкладчыка.
Да працы на кафедры прыцягнуты сумяшчальнікі на пасадзе старшага выкладчыка-2 чалавекі:
Вучэбна-дапаможны персанал кафедры: Бірыла Ала Леанідаўна (спецыяліст 1 кваліфікацыйнай катэгорыі) і Савельева Алена Анатольеўна (спецыяліст).
Калектыў кафедры
Мэты і задачы кафедры
Асноўнымі задачамі службовай дзейнасці кафедры з'яўляюцца забеспячэнне высокай якасці сацыяльна-гуманітарнай адукацыі на аснове мэтавых навучальных праграм навучання, прыцягнення кваліфікаваных выкладчыкаў, прымяненне інавацыйных тэхналогій навучання ў адпаведнасці са стандартамі адукацыйнай дзейнасці, фарміраванне ў студэнтаў грамадзянскай пазіцыі, светапогляднай культуры.
Вучэбная праца
За кафедрай замацавана 16 дысцыплін:
Верхні шэраг (злева направа): Чуйкова А.М., Насветнiкава У.І., Фантова М.В., Шукаловiч І.В., Шляга Н.Ф., Бугаева Ю.А., Галькевіч А.П.
Сярэдні шэраг: Фралоў П.В., Каморнiкава М.В., Голуб А.В., Мацюкевіч А.М., Смок О.В., Навіцкая М.Ю., Грышановіч Я.А., Кажамякін А.Ю.
Ніжні шэраг: Трыфанава Я.А., Усановiч А.Б., Казароз І.М., Лыч Ю.П., Рабцава Н.А., Пішчык А.Ф., Курыла Е.Л.
Верхні шэраг (злева направа): Крыцкі Д.Д., Голец М.В., Кажамякін В.М., Борсук О.А.
Сярэдні шэраг: Шапашнікава Ю.І., Кавалёў П.Л., Шымбалева (Сергучова) Ю.В., Талкачова (Крамская) А.Б., Жук Т.С., Сталярова Т.С., Радзюк О.Ю.
Ніжні шэраг: Пастушэнка І.С., Окрут М.І., Шыпiца М.А., Лапаценка (Варацiлкiна) М.С., Саўчышкiна (Бабушкіна) М.М., Дземідзенка А.Л., Іванькова (Гурына) А .У.
Верхні шэраг (злева направа): Цiшкова Е. І., Вашава І. Р., Акуліч В. М., Лысая Т. П., Усьцімчук Е. В.
Сярэдні шэраг: Кушнероў А. С., Сахарава Ю. І., Ерашэвіч Ю. Н., Дзянісава А. С., Ярашэнка Ю. М., Федарэнка Е. Ю., Журомскi В. В.
Ніжні шэраг: Логвінава А. В., Кушнярова Е. В., Лябенкава А. Н., Марусіна О. Ю., Святлова Е. М., Іванова Ю.І. (стараста), Крывіцкая Ю. В.
Верхні шэраг (злева направа): Равуцкая Н.І., Хомчанка З. О., Астаф'ева А. Г., Палевікова Н. В. (стараста), Шумілаў Д. А.
Сярэдні шэраг: Бразгуноў А. В., Лукомская А. Л., Раманава Р. Н., Станкевіч К. Н., Гракава О. А., Цярошына Е. Г., Белазорчык (Бажкова) Д. В ., Лукашонак А. С.
Ніжні шэраг: Жабурдзёнак О. С., Прышчэпава І. С., Шуст Е. В., Афончанка Е. В., Мязга А. М., Нікалайчык Е. А., Стасенка Д. С.
Няма на фота: Равякова А. А
Верхні шэраг (злева направа): Наскова І. А., Шымко Н. В., Юнах А. В., Старавойтава Д. С., Максімчык В. В., Несцяровіч А. А., Кучарава В. В., Лашкевіч Я. Ю., Ваганава Ю. О., Шкрабава Е. М., Магамедава З. С., Хадзько М. В., Бондарава О. Г..
Ніжні шэраг: Фешчанка О. А., Кончыц (Баранава) В. В.
Няма на фатаграфіі: Броднiкава М. І., Жак О. І., Макурын І. В., Раднянкоў Е. С., Сафрановiч М. С.
Верхні шэраг (злева направа): Грышкавец Е. Н., Кашпур В. А., Максімава О. А., Дубавец Д. С., Ляўковец І. П.
Сярэдні шэраг: Бычкоўскі А. В., Шыбкова А. Н., Козіч М. А., Арашкевiч Н. Ю., Кулік Е. В., Стэльмашэнка В. В., Каваленка І. А., Дубовік Л. В.
Ніжні шэраг: Батура М. Н., Кейко Е. С., Міцкевіч (Шалаш) А. С. (стараста), Камок І. А., Буцько (Раманенка) А. В., Макоўская Е. А., Куклiна А. В.
Верхні шэраг (злева направа): Пульянаў В. В., Бадуноў М. А., Давыдоўскі О. В., Бартошык А. А., Пракапенка М. Ю., Волкаў К. В., Раманенка К. В., Мікалаева Ю. А., Галянкоў А. В.
Сярэдні шэраг: Мельнікава О. А., Лапорт Е. В., Меркуленка Е. С., Палішчук А. А., Грамыка А. В., Зайцава М. А., Палишка А. А., Чорнагалова А. В. , Расолька А. Я., Рыкоўская А. В.
Ніжні шэраг: Сініцкая О. С., Кавалёва М.П., Ціткова А. А., Панфіленка Я. В., Самойленка (Зуевич) Т. С., Гапуцiна (Палаўкова) М. А., Баранава Е. Г. (стараста), Геўрасева О. П., Александронец Е. С.
Няма на фатаграфіі: Карэлiкава В. Н., Сырко А. А..
Верхні шэраг (злева направа): Вягера Ю. П. (стараста), Упфаль Г. О., Бароўская В. С., Кавалёў Е. А., Сівец І. І., Сільчанка Е. В., Осіпава М. А , Стэльмак В. В., Зыкава В. В., Альфер І.А.
Сярэдні шэраг: Даніленка І. А., Ярашэвіч Е. Р., Кавалёва Е. В., Рыжанкова О. С., Самусевіч А. С., Астаповіч Ю. Г., Санец М. В., Федосава Е. І., Кошман Е. А., Сівая Е. Ф., Барсукова К. М., Булдэнка П. М.
Ніжні шэраг: Картыннік О. Н., Ермачэнка О. В., Малышыц С. В., Еўрасава В. І., Сакалюк Н. А., Пантюк Ю. С., Лынькова А. О.
Верхні шэраг (злева направа): Хецова С. О., Фаміна І. А., Фёдарава М. В., Зубкова Е. П., Баброва К. С., Сідарэнка Л. В., Ісаенка Т. Ю., Талпыга А. А., Назаранка А. А., Дземьянцава Т. В., Катлярова (Вараб'ёва) Ю. Г., Антропава Т. В., Аўчыннікава М. В., Цімашэнка А. І., Пуркалiк І.М. (куратар), Лукашэня Н. В., Наркевіч Е. В., Цярэшчанка А. А., Васін М. В., Шарыкава Н. С., Міхайлава К. Н., Бобр С. А. (стараста), Плесская Д. А., Лёгкіх О. А., Абрамовіч А. А., Крэсс В. Н., Давыскiба А. С.
Ніжні шэраг: Сяброўскi Д. Н., Магiлатаў А. А., Валынец Б. В., Гасюль Е. С., Галай Г. А., Смалякоў А. С.
Верхні шэраг (злева направа): Дрэйк І.Г., Кіжук А.Р., Канапацкая В.Ю., Падаляк Д.А., Блоцкая Ю.С., Акуліч В.С., Васільева В.А., Міронава А.А., Кавальчук О.А.
Сярэдні шэраг: Гаранін М.С., Наўныка А.М., Зайцава А.С., Булка (Васюковіч) І.С., Паддубная А.А. (стараста), Шарамет В.А., Хваль Т.Г., Нікітка Я.А., Данік К.Н., Курдзюкова О.А., Чыбук В.О., Бараноўскі І.І.
Ніжні шэраг: Фядзюшына К.А., Слука У.І., Тарасеня А.В., Лапушкова А.А., Качан П.С., Міхайлава (Банузова) Д.У., Лушкевич О.В., Дзешковiч Ю .У., Ерамейчык Т.В.
Навукова-даследчая дзейнасць кафедры накіравана на забеспячэнне высокага ўзроўню якасці навучання будучых спецыялістаў мытнай справы за кошт развіцця наступных асноўных напрамкаў: выкананне кафедральных навукова-даследчых работ і арганізацыя навукова-даследчай дзейнасці студэнтаў.
Выкананне кафедральных навукова-даследчых работ (НДР) спрыяе росту эфектыўнасці тэхналогіі навучання, паколькі дазваляе павысіць навуковую кваліфікацыю прафесарска-выкладчыцкага складу кафедры; на практыцы паказаць студэнтам падыходы да пастаноўкі і вырашэння навуковых праблем, прыцягнуць найбольш здольных з іх да выканання навуковых даследаванняў; выкарыстоўваць атрыманыя вынікі ў адукацыйным працэсе.
У 2012 г. кафедра прадставіла заключную справаздачу па тэме НДР «Распрацоўка метадалагічных асноў фармавання кампетэнтнасці будучых спецыялістаў мытнай справы у кантэксце інфармацыйных пагрозаў сучаснага грамадства». У 2017 годзе – па тэме НДР «Распрацоўка і навуковае абгрунтаванне напрамкаў інавацыйнага развіцця мытных органаў Рэспублікі Беларусь».
На перыяд 2018-2022 года зацверджана рабочая праграма па дзяржбюджэтнай тэме НДР «Распрацоўка комплекснага метадычнага забеспячэння дысцыплін кафедры мытнай справы ў сучасных умовах». Раздзелы тэмы:
Вынікі навукова-даследчых работ выкарыстоўваюцца пры распрацоўцы новых навучальных дысцыплін і праграм, якія адпавядаюць сучасным патрабаванням, падрыхтоўцы вучэбна-метадычнай літаратуры.
Калектыў кафедры ўдзельнічае ў навукова-практычных канферэнцыях і сімпозіумах у краіне і за мяжой па пытаннях вывучэння найважнейшых тэарэтычных і практычных праблем удасканалення арганізацыі мытнай справы і рэгулявання знешнеэканамічных адносін у мэтах устойлівага эканамічнага развіцця нацыянальнай эканомікі.
Адным з прыярытэтных напрамкаў навуковай дзейнасці кафедры з'яўляецца арганізацыя навукова-даследчай дзейнасці студэнтаў:
Студэнты спецыяльнасці «Мытная справа» бяруць удзел у міжнародных навуковых і навукова-практычных канферэнцыях у Рэспубліцы Беларусь і за яе межамі, паспяхова прадстаўляюць спецыяльнасць на розных конкурсных пляцоўках, удзельнічаюць у мерапрыемствах міжкультурнага ўзаемадзеяння, у тым ліку на замежных мовах.
Навукова-даследчая дзейнасць студэнтаў з'яўляецца адной з найважнейшых частак арганізацыі адукацыйнага працэсу і эфектыўным сродкам павышэння якасці падрыхтоўкі высокакваліфікаваных спецыялістаў у сферы мытнай справы, арыентаваных на інавацыйнае развіццё, здольных весці самастойную аналітычную працу, уключаных у філасофію бесперапыннай адукацыі.
Кафедра «Мытная справа» створана загадам рэктара Установы адукацыі «Беларускі дзяржаўны універсітэт транспарту» № 1040г/с ад 11 лістапада 2004 года на падставе сумеснага рашэння Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь і Дзяржаўнага мытнага камітэта Рэспублікі Беларусь. У адпаведнасці з загадам Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь № 176 ад 19.03.2008 г. універсітэт атрымаў сертыфікат аб дзяржаўнай акрэдытацыі спецыяльнасці 1-96 01 01 «Мытная справа» (сертыфікат № 0000323).
З першых дзён заснавання кіраўніцтва кафедрай ўзначаліў Калюка Вячаслаў Аляксеевіч, суддзя Гомельскага абласнога суда. У траўні 2010 года Савет універсітэта выбраў загадчыкам кафедры кандыдата эканамічных навук, дацэнта Грамыка Наталлю Анатольеўну. З 1 верасня 2014 года абавязкі загадчыка кафедры выконвае кандыдат эканамічных навук, дацэнт Марозава Аксана Уладзіміраўна.
Кафедра прадстаўлена ў грамадска-кансультатыўным савеце пры Дзяржаўным мытным камітэце Рэспублікі Беларусь, Навукова-метадычным савеце па спецыяльнасці 1-96 01 01 «Мытная справа» Вучэбна-метадычнага аб’яднання па гуманітарнай адукацыі, уваходзіць у склад Міжвузаўскага навукова-метадычнага савета цэнтра па падрыхтоўцы спецыялістаў у галіне мытнай справы, а таксама ўзаемадзейнічае з Дзяржаўным інстытутам павышэння кваліфікацыі і перападрыхтоўкі кадраў мытных органаў Рэспублікі Беларусь, кафедрамі мытнай справы Беларускага дзяржаўнага універсітэта і Беларускага нацыянальнага тэхнічнага ўніверсітэта, іншымі вышэйшымі навучальнымі ўстановамi і навукова-даследчымі інстытутамі.
Першы выпуск спецыялістаў па спецыяльнасці «Мытная справа» адбыўся ў 2010 годзе. За перыяд з 2010 па 2018 гады падрыхтавана больш за 230 спецыялістаў. Па выніках дзяржаўнага экзамена па спецыяльнасці сярэдні бал складае 8,7-9,8. Атрымана дыпломаў з адзнакай ад 14 (2015 год) да 20 (2017 год).
Устойчивое развитие национальной экономики, ее эффективность и конкурентоспособность на внутреннем и мировых рынках связаны с экономической безопасностью страны. В современных условиях глобализации мировой экономики возрастает необходимость осуществления эффективного регулирования внешней и взаимной торговли на территории Евразийского экономического союза, организации таможенного, налогового, транспортного и других видов государственного контроля, содействия развитию внешнеэкономической деятельности организаций, что требует квалифицированного подхода.
Кафедра «Таможенное дело» является выпускающей по специальности 6-05-1036-01 «Таможенное дело» профилизации «Экономическое обеспечение таможенной деятельности» с присвоением квалификации «Специалист по таможенному делу».
Выпускники кафедры обладают необходимыми для будущей профессиональной деятельности знаниями законодательства в области таможенного регулирования, административного и уголовного, финансового и международного права по вопросам организации внешнеэкономической деятельности; обладают навыками подготовки аналитических материалов по развитию экспортно-импортной деятельности, особенностям налогообложения, валютного регулирования и контроля, выявления, предупреждения и пресечения правонарушений в таможенной сфере в соответствии с законодательством Республики Беларусь, ведения деловых переговоров и переписки, в т.ч. на иностранном языке; имеют опыт научно-исследовательской работы.
Выпускники кафедры – это квалифицированные специалисты, способные выполнять:
Подготовка специалистов таможенного дела направлена на развитие потребности в хорошем выполнении профессиональных функций у будущих специалистов, осознающих цели и несущих ответственность за результаты профессиональной деятельности, способных самостоятельно и компетентно принимать решения, готовых к саморазвитию и самореализации в будущей профессии, обладающих аналитическими навыками.
Поздравляем победителей
Республиканского конкурса
научных работ студентов 2023 года!
Захожую Анастасию Михайловну – выпускницу специальности «Таможенное дело» 2021 года, выпускницу магистратуры специальности «Экономика» профилизации «Внешнеэкономическая деятельность» 2023 года старшего инспектора отдела таможенных операций и контроля № 8 таможенного поста «Новая Рудня» Гомельской таможни, получившую 2 категорию за исследование «Практика применения и перспективы развития технологий удаленного выпуска и контроля таможенной стоимости товаров в Республике Беларусь».
Петрашину Полину Викторовну – выпускницу специальности «Таможенное дело» 2023 года, магистранта специальности «Экономика» профилизации «Внешнеэкономическая деятельность» главного инспектора отдела контроля и анализа таможенной стоимости Минской центральной таможни, получившую 2 категорию за исследование «Таможенно-тарифное регулирование как фактор привлечения иностранных инвестиций в экономику Республики Беларусь».
Кафедра «Таможенное дело» является выпускающей по специальности 1-96 01 01 «Мытная справа» спецыялізацыі 1-96 01 01 02 «Эканамічнае забеспячэнне мытнай дзейнасці» с присвоением квалификации «Специалист таможенного дела».
Выпускники кафедры владеют методами микро- и макроэкономического анализа, таможенно-тарифного и нетарифного регулирования, совершения таможенных операций, проведения контроля, экспертизы, таможенными информационными технологиями, способны выявлять закономерности развития таможенной инфраструктуры.
Будущие специалисты получают знания в области договорно-правовой базы Евразийского экономического союза, административного, уголовного, финансового и международного права, обладают навыками подготовки аналитических материалов по вопросам осуществления внешнеэкономической деятельности, налогообложения, валютного регулирования и контроля, ведения деловых переговоров, деловой переписки в том числе на иностранном языке, имеют опыт научно-исследовательской работы.
Образовательный процесс на кафедре ориентирован на совершенствование фундаментальной подготовки будущих квалифицированных специалистов, усиление ее практической значимости и направленности:
Для закрепления полученных знаний по специальным дисциплинам и совершенствования профессиональных компетенций:
Состав кафедры представлен 11 преподавателями, в т.ч. со степенью кандидата наук 5 человек. Для организации проведения специальных дисциплин: «Технические средства таможенного контроля», «Практикум по декларированию товаров и транспортных средств», «Товарная номенклатура внешнеэкономической деятельности» и др. – привлекаются высококвалифицированные специалисты-практики, работающие в таможенных органах и РУП «Белтаможсервис».
В составе государственной экзаменационной комиссии председательствует начальник Гомельской таможни, советник таможенной службы I ранга — Яшков Феликс Валентинович.
Разам з адкрыццём з 1 кастрычніка 1953 года ў г. Гомелі Беларускага інстытута інжынераў чыгуначнага транспарту першапачаткова была арганізавана кафедра "Асновы марксізму-ленінізму». Яе ўзначаліў доктар гістарычных навук, прафесар Дзiранок А.Д.
У 1955 годзе з яе вылучылася кафедра «Палітычная эканомія», якую ўзначаліў кандыдат эканамічных навук, дацэнт Волкаў І.В.
У 1964 годзе са складу кафедры "Палітычная эканомія» вылучылася кафедра «Эканоміка транспарту», якую ўзначаліў кандыдат эканамічных навук, дацэнт Шаляляеў А.І. Першапачаткова кафедра складалася з трох чалавек: заг. кафедры, к.э.н., дацэнт Шаляляеў А.І., к.э.н., дацэнт Патапенка З.І. і ст. выкладчык Балабанаў І.В.
Параўнальна хутка была створана вучэбна-метадычная база кафедры, нароўні з якой кафедра ўвесь час вяла і навукова-даследчую працу. Дацэнтам Шаляляевым А.І. і Лапушанскiм М.Ф. сумесна з выкладчыкамі спецыяльных кафедраў была абгрунтавана неабходнасць канцэнтрацыі грузавой працы і закрыцця маладзейных станцый. Ст. выкладчыкам Балабанавым І.В. па заданні Дзяржплана БССР і па просьбе кіраўніцтва Беларускай чыгункі сумесна з выкладчыкамі кафедры «Палітэканомія» Лапушанскiм І.Ф. і Зароўскай Н.Н. была даследавана праблема патрэбы дарогі ў кадрах.
Большасць выкладчыкаў, якія ў далейшым папоўнілі кафедру: Малькевіч Н.Д., Гiзатуллiна В.Г., Бычэнка В.Р., Комлік Л.І., Бугаеў В.П., Шыловіч А.В., Сыцко А.Ф., Бушава В.Т., Скуратава I.Ю, Дехта Л.Г. – скончылі транспартныя ВНУ. Дзевяць выкладчыкаў кафедры скончылі БIIЧТ, атрымалі інжынерныя веды па транспартных спецыяльнасцях і замацавалі іх на практыцы, г.зн. рэальна ўяўлялі сабе становішча спраў на чыгуначным транспарце.
У 1972 году кафедру “Эканоміка транспарту” узначаліў к.т.н., дацэнт Малькевіч Н.Д. Кафедра распрацоўвала і працягвала ўдасканальваць лекцыйныя курсы, выдавала неабходную вучэбна-метадычную літаратуру. Вялікая ўвага сістэматычна надавалася навукова-даследчай працы і перш за ўсё ў галіне эканамічных праблем развіцця чыгуначнага транспарту.
З 1982 года загадчыкам кафедры «Эканоміка транспарту» становіцца к.э.н., дацэнт Гiзатуллiна В.Г.
На першым этапе свайго развіцця кафедра «Эканоміка транспарту» выпускала спецыялістаў, якія рыхтаваліся на завочным факультэце (інжынеры-эканамісты). Правадзімая на кафедры метадычная і навукова-даследчая работа дазваляла павысіць якасць навучальнага працэсу.
Шляхам аб'яднання кафедраў «Палітычная эканомія» і «Эканоміка транспарту» 20.07.1991 была створана кафедра «Эканоміка». У выніку далучэння кафедра папоўнілася выкладчыкамі: дацэнтамі Окрутам А.І., Буленковым І.Г., Злотнікавай Л.М.; старэйшымі выкладчыкамі Рыжанковым І.Я., Лапко Г.А., Мазейка В.Д., Санчуком В.А .; асістэнтам Даўгялла А.В
Першапачаткова кафедру ўзначаліў к.э.н., дацэнт Прахоцкi Г.Т. У наступным ён абараніў доктарскую дысертацыю і стаў доктарам эканамічных навук, а затым і прафесарам.
У 1993 годзе кафедру ўзначаліла к.э.н., дацэнт Гiзатуллiна В.Г. У наступным, у 1994 годзе загадчыкам кафедры стаў к.т.н., дацэнт Урублеўскі Б.І.
З 1995 года кафедрай кіраваў прафесар Бугаеў В.П.
У красавіку 1997 года са складу кафедры «Эканоміка» вылучылася кафедра «Бухгалтарскі ўлік, аналіз і аўдыт».
У адпаведнасці з рашэннем Савета універсітэта (пратакол №12 ад 20 снежня 2006 году) кафедра «Эканоміка» падзелена на дзве кафедры: "Эканоміка транспарту» і «Эканамічныя тэорыі".
Выконваючым абавязкі загадчыка кафедры стаў Бугаеў В.П. Са снежня 2007 года ён абраны на пяцігадовы тэрмін загадчыкам кафедры "Эканоміка транспарту».
З 1997 года пры кафедры функцыянуе магістратура па спецыяльнасці 1-25 80 05 «Эканоміка і кіраванне народнай гаспадаркай». Яе мэта - забеспячэнне патрэбаў універсітэта і Рэспублікі Беларусь у спецыялістах з паглыбленай навукова-тэхнічнай і тэарэтычнай падрыхтоўкай для папаўнення навуковых навукова-педагагічных кадраў, а таксама кіраўнікоў вышэйшага звяна. Асноўнымі напрамкамі магістарскіх дысертацый з'яўляюцца распрацоўка прапаноў для ўдасканалення работы Беларускай чыгункі. З 2011 года ў магістратуры пачалі навучацца магістранты факультэта замежных студэнтаў. Асноўнымі напрамкамі магістарскіх дысертацый з'яўляюцца арганізацыйна-эканамічныя асновы перавозкі грузаў чыгуначным транспартам у Беларуска-Кітайскай гандлі.
На кафедры "Эканоміка транспарту» ў 2013 годзе была адкрыта спецыяльнасць 1-25 81 07 “Эканоміка і кіраванне на прадпрыемстве” другой ступені вышэйшай адукацыі (магістратура), тэрмін навучання 1 год. Выпускнікам прысвойваецца ступень магістра эканомікі і кіравання. У 2014 годзе ажыццявіўся першы набор на завочную форму навучання. Па дадзенай спецыяльнасці ў 2014-2015 навучальным годзе навучалася пяць магістрантаў.
На кафедры распрацаваны план павышэння кваліфікацыі, згодна з якім усе супрацоўнікі кафедры павышаюць кваліфікацыю ва установах адукацыi БДЭУ i БНТУ.
У рамках Інстытута павышэння кваліфікацыі транспартнага комплексу пастаянна працуюць курсы павышэння кваліфікацыі спецыялістаў і работнікаў кіравання, міжнародныя семінары па актуальных пытаннях прыватызацыі і працы прадпрыемстваў у сучасных складаных умовах пераходнай эканомікі. Гэта падахвочвае выкладчыкаў кафедры аператыўна рэагаваць на апошнія змены ў галіне эканомікі і дапамагаць практычным работнікам ў вырашэнні складаных сучасных праблем павышэння эфектыўнасці вытворчасці.
Выкладчыкі кафедры ўдзельнічаюць у падрыхтоўцы спецыялістаў факультэтаў гуманітарна-эканамічнага, механічнага, кіравання працэсамі перавозак, электратэхнічнага, замежных студэнтаў, ваенна-транспартнага, завочнага, а таксама супрацоўнічаюць з Інстытутам павышэння кваліфікацыі пры Беларускім дзяржаўным універсітэце транспарту.
Вывучэнне дысцыплін «Эканоміка галіны», «Эканоміка транспарту» максімальна набліжана да патрэбаў кожнай спецыяльнасці і карэктуецца з улікам запытаў выпускаючых кафедраў, а таксама студэнтаў інжынерных спецыяльнасцяў.
З верасня 2012 года кафедру "Эканоміка транспарту» ўзначаліла к.э.н., дацэнт Лiпатава В.В.
У цяперашні час кафедру «Эканоміка транспарту» ўзначальвае к.э.н., дацэнт Лiпатава Вольга Вадзімаўна. На кафедры працуюць: заг. кафедры Лiпатава В.В., дацэнты Бычэнка В.Р., Бычэнка А.У., старэйшыя выкладчыкі Сыцко А.Ф., Шавiлкоў С.А., Фралянкова Г.В., Емяльянава І.А., Бугаева Я.В ., Бараноўская Т.А., Мiтранкова А.В., Хурса С.М., Пацёмкіна Т.Г., Фралянкова К.А., Хадоскiна В.А., Галкіна І.У., Янчыцкая Я.В., асістэнт Яфрэмава А.М.
Кафедрай чытаецца звыш 50 дысцыплін для студэнтаў эканамічных спецыяльнасцяў і звыш 10 дысцыплін для студэнтаў тэхнічных спецыяльнасцяў. Шмат увагі на кафедры надаецца студэнцкай навуковай працы. Штогод у студэнцкіх навукова-тэхнічных канферэнцыях прымае ўдзел больш за пяцьдзесят студэнтаў розных курсаў. Студэнцкія навуковыя працы публікуюць у зборніках навуковых студэнцкіх работ БелДУТ, лепшыя з іх на рэспубліканскіх конкурсах адзначаны дыпломамі розных ступеняў.
З 2004 па 2015 гады кафедрай выпушчана более1500 чалавек. Кафедра выпусціла больш за 30 студэнтаў другой ступені вышэйшай адукацыі па спецыяльнасці «Эканоміка і кіраванне народнай гаспадаркай».
Расклад заняткаў выкладчыкаў кафедры
Дысцыпліны па выбары