На кафедры сфарміравалася навуковая школа ў галіне механікі. Кіраўніком з'яўляецца д.ф.-м.н., прафесар Старавойтаў Э.І. Асноўны навуковы напрамак гэтай школы - вобласць механікі слаістых элементаў канструкцый.
Даследаванні носяць тэарэтычны характар, з праверкай вынікаў у лікавым эксперыменце. Распрацоўваюцца матэматычныя мадэлі дэфармавання вязкапругкапластычных трохслаёвых стрыжняў, пласцін і абалонак пры комплексных сілавых, цеплавых і радыяцыйных нагрузках. Ўлічваюцца пластычныя, вязкiя і рэаномныя ўласцівасці матэрыялаў слаёў. Рашэнне адпаведных краявых задач мае на ўвазе шырокае прымяненне сучасных кампутараў. Вынікі даследаванняў знайшлі шырокае прымяненне ў тэхніцы і будаўніцтве. Супрацоўнікі кафедры рэгулярна дакладваюць пра іх на міжнародных канферэнцыях (Беларусь, Расія, Украіна, Кітай). Частка з іх апублікаваная ў прэстыжных навуковых перыядычных выданнях, такіх як Весткі Акадэмій навук Беларусі, Расіі і Украіны. Абагульняючымі з'явіліся шэсць манаграфій, выдадзеныя ў апошні час. Па тэматыцы даследаванняў выкладчыкамі кафедры абаронены дванаццаць кандыдацкіх і тры доктарскіх дысертацыі.
Да асноўных навуковых вынікаў, дасягнутых у гэтым кірунку, варта аднесці:
Аб высокім навуковым узроўні правадзiмых даследаванняў сведчаць гранты на фінансаванне навуковай працы, што кафедра рэгулярна заваёўвае ў конкурсах па лініі Мінадукацыі і па Беларускаму рэспубліканскаму фонду фундаментальных даследаванняў (кіраўнікі Старавойтаў Э.І., Яравая Г.У., Лявоненка Д.У.).
Вялікі ўклад выкладчыкі кафедры ўносяць у падрыхтоўку кадраў вышэйшай кваліфікацыі. ВАК Беларусі зацвердзіў пры БелДУТ спецыялізаваны савет К02.27.01 для абароны кандыдацкіх дысертацый па спецыяльнасці 01.02.04 «Механіка дэфармаванага цвёрдага цела». Старшынёй i вучоным сакратаром савета з'яўляюцца выкладчыкі кафедры «Будаўнічая механіка» (Старавойтаў Э.І., Лявоненка Д.У.). Яшчэ адзін супрацоўнік кафедры (Яравая Г.У.) з'яўляецца членам гэтага савета.
Падрыхтоўка навуковых кадраў ажыццяўляецца па спецыяльнасці механіка дэфармаванага цвёрдага цела (аспірантура).
Пад навуковым кіраўніцтвам д.ф.-м.н. Старавойтава Э.І. выпусцiлiся і абараніліся 9 аспірантаў Яравая Г.У. (1997), Грамыка Ю.В., Арлоў С.А. (2002), Лявоненка Д.У. (2004), Старавойтаў С.А., Гу Юй (2006), Дароўская Е.П. (2007), Пратура І.І. (2012), Захарчук Ю.В.(2018).. Пад кіраўніцтвам Яравой Г.У. абараніў кандыдацкую дысертацыю А.А. Паддубны. Пад кіраўніцтвам Лявоненка Д.У. абараніла кандыдацкую дысертацыю Зеленая А.С. (2019). Яравая Г.У. (2007) і Лявоненка Д.У. (2013 года) абаранілі доктарскія дысертацыі.
У цяперашні час пад навуковым кіраўніцтвам выкладчыкаў кафедры навучаецца 2 аспіранта.
На кафедры дзейнічае праблемная навукова-даследчая лабараторыя: «Механіка неаднародных элементаў канструкцый».
Навукова-даследчая работа студэнтаў будуецца ў рэчышчы навуковых распрацовак кафедры. Неаднаразова студэнцкія даклады заваёўвалі на рэспубліканскіх конкурсах дыпломы першай і другой ступені.
На кафедры вядзецца навуковая праца. Асноўныя напрамкі навукова-даследчай працы навукоўцаў кафедры:
Кафедра мае ўстойлівыя творчыя кантакты з Інстытутам цепла- і масаабмену НАНБ, Інстытутам металапалімерных сістэм НАНБ, Беларускім нацыянальным тэхнічным універсітэтам, Беларускім навукова-даследчым і праектным інстытутам па будаўніцтву на сяле, Маскоўскім дзяржаўным будаўнічым універсітэтам, Маскоўскім архітэктурным інстытутам. Навукоўцы кафедры шукаюць магчымасці па ўсталяванні творчых кантактаў і заключэння адпаведных дагавораў з навукоўцамі і выкладчыкамі ВНУ Польшчы, Германіі. Кафедра пастаянна працуе і над абнаўленнем камплектацыі фонду літаратуры па спецыяльнасцях. Выкладчыкі кафедры актыўна вядуць распрацоўку вучэбна-метадычных і навучальных дапаможнікаў.
Пад кіраўніцтвам выкладчыкаў кафедры праводзіцца навукова-даследчая работа студэнтаў у гуртках. Усе штатныя выкладчыкі кафедры з'яўляюцца кіраўнікамі гурткоў.
Формы арганізацыі НДРС:
У НДРС пастаянна ўдзельнічае не менш за 50 студэнтаў. За апошнія гады прадстаўленыя імі на конкурс навукова-даследчыя работы неаднаразова ўзнагароджваліся дыпломамі Міністэрства адукацыі.
Тэматыка дыпломнага праектавання разнастайная, адпавядае профілю і неабходнаму ўзроўню падрыхтоўкі спецыялістаў, сучаснаму стану развіцця навукі і тэхнікі. Асаблівая ўвага і перавага аддаецца рэальным і комплексным дыпломным праектам, праектам, звязаных з рэканструкцыяй і тэхнічным пераўзбраеннем жылых, грамадскіх і прамысловых будынкаў і збудаванняў, выкананню дыпломных праектаў з шырокім выкарыстаннем сучасных прагрэсіўных камп'ютэрных тэхналогій і праграм, істотна паляпшаючых якасны ўзровень праектаў.
На кафедры выдаецца ўласная навучальная літаратура. Рэгулярна праводзіцца работа па зборы і аналізу матэрыялаў аб апошніх навуковых дасягненнях і вучэбных выданнях ў галіне дысцыплін, замацаваных за кафедрай.
Вялікую і плённую вучэбна-метадычную работу праводзяць дацэнты Лявоненка Д.У. (Тэхнічная механіка, будаўнічая механіка, лікавыя метады, супраціўленне матэрыялаў) i Яравая Г.У. (Будаўнічая механіка).
Штогод кафедра праводзіць ўніверсітэцкую алімпіяду па супраціўленню матэрыялаў.
На кафедры маюцца вучэбная лабараторыя, кабінет па супраціўленню матэрыялаў, майстэрня і навукова-даследчая лабараторыя. Усе яны абсталяваны неабходным для правядзення вучэбных заняткаў эксперыментальным і кампутарным абсталяваннем, якое адпавядае мэтам і задачам падрыхтоўкі спецыялістаў па будаўнічых і механічных спецыяльнасцях у галіне супраціўлення матэрыялаў і будаўнічай механікі.
У цяперашні час кафедра ажыццяўляе падрыхтоўку па 11 спецыяльнасцях. За ёй замацавана 7 дысцыплін. На кафедры працуюць: 3 доктара навук - Старавойтаў Э.І. (Супраціўленне матэрыялаў, тэорыя пругкасці), Яравая Г.У. (Будаўнічая механіка), Лявоненка Д.У. (Будаўнічая механіка, тэорыя пругкасці і пластычнасці, лікавыя метады); 1 старшы выкладчык - Козел А.Р. (Супраціўленне матэрыялаў, тэорыя пругкасці і пластычнасці, лікавыя метады, будаўнічая механіка), 1 асістэнт - Несцяровіч А.В. (Супраціўленне матэрыялаў, тэорыя пругкасці і пластычнасці); сумяшчальнік - дацэнт Паддубны А.А. (Будаўнічая механіка). Стаж працы выкладчыкаў - ад 4 да 47 гадоў. Узрост - ад 26 да 71 гадоў. Асноўныя формы павышэння кваліфікацыі выкладчыкаў кафедры - навуковая і педагагічная стажыроўка ў іншых ВНУ (МАІ, ГДТУ), навучанне ў Інстытуце павышэння кваліфікацыі пры БелДУТ.
Вучэбна-дапаможны персанал складаецца з вядучага інжынера Ісаковіч І.С., інжынера II катэгорыі Барысевіч Л.А.
Кафедра мае філіял на вытворчасці ў ААТ «Інстытут «Гомельграмадзянпраект» (г. Гомель).
Гісторыя кафедры пачалася ў 1960 г., калі кафедра «Прамысловыя і грамадзянскія збудаванні» вылучылася са складу кафедры «Будаўнічыя работы, матэрыялы і вырабы», якой кіраваў з 1955 г. к.т.н., дацэнт Моллат А.Г. Узначальвалі кафедру дацэнты Ждановіч В.Ф. (1960-1965), Ташкiнаў Г.А. (1965-1975), Ягораў М.М. (1975-1985), Чубукоў В.М. (1985-1991). З 1991 па 2008 гг. кафедрай кіраваў прафесар Малкаў І.Г. У 1999 годзе кафедра «Прамысловыя і грамадзянскія збудаванні» (ПГЗ) перайменавана ў кафедру «Архітэктура прамысловых і грамадзянскіх збудаванняў» (АПГЗ). Далейшае развіццё спецыяльнасці «Архітэктура» прывяло да падзелу ў 2008 г. кафедры «АПГЗ» на кафедры «Архітэктура» і «ПГЗ». З гэтага часу і да 2018 г. кафедрай кіравалі доктар архітэктуры, прафесар Малкаў І.Г. (кафедра «Архітэктура») і к.т.н., дацэнт Васільеў А.А. (кафедра «ПГЗ»).
У 2018 г. адбылася аб'яднанне названых вышэй кафедраў ў адну - кафедру «Архітэктура і будаўніцтва». Узначаліў аб'яднаную кафедру доктар архітэктуры, прафесар Малкаў І.Г.
Кафедра нястомна вядзе працу па пашырэнні наменклатуры выкладаемых дысцыплін і адкрыцця новых спецыяльнасцяў і спецыялізацый. У перыяд 1995-1997 гг. і 2007-2008 гг. кафедры была выкананая вялікая падрыхтоўчая праца па адкрыцці на факультэце «Прамысловае і грамадзянскае будаўніцтва» новых спецыяльнасцяў «Архітэктура» і «Экспэртыза і кіраванне нерухомасцю». У 1999 годзе быў выраблены першы набор студэнтаў на спецыяльнасць «Архітэктура», а ў 2008 годзе на спецыяльнасць «Экспэртыза і кіраванне нерухомасцю».
З 2009 года кафедра ПГЗ рыхтуе магістрантаў па спецыяльнасцях «Архітэктура» і «Будаўніцтва». Пры кафедры ў 1997 годзе адкрыта аспірантура па спецыяльнасці «Архітэктура», а з 2011 года рыхтуе аспірантаў па спецыяльнасці «Будаўнічыя канструкцыі, будынкі і збудаванні», якая дазваляе рыхтаваць у сценах універсітэта навуковых работнікаў для папаўнення выкладчыцкага саставу з выпускнікоў БелДУТа.
Загадчык кафедры доктар архітэктуры прафесар Малкаў І.Г., а таксама выкладчыкі і супрацоўнікі шматразова ўзнагароджваліся ганаровымі граматамі і дыпломамі міжнароднага ўзору за навуковую і педагагічную дзейнасць.
Адным з найважнейшых напрамкаў дзейнасці кафедры з'яўляецца падрыхтоўка навукова-педагагічных кадраў вышэйшай кваліфікацыі.
Прафесарска-выкладчыцкі састаў кафедры «Архітэктура і будаўніцтва» складаецца з спецыялістаў, якія маюць вялікі вопыт педагагічнай працы. Многія з іх да прыходу ва ўніверсітэт працяглы час працавалі ў праектных інстытутах, будаўнічых і архітэктурных службах горада.
За кафедрай замацаваны лекцыйныя аўдыторыі, лабараторыя «Будаўнічая фізіка» і дзве лабараторыі «Будаўнічыя матэрыялы». У 2010 і 2011 на кафедры створаны дзве лабараторыі «Фізіка-хімічны аналіз бетону» і «Кампазіцыйныя будаўнічыя матэрыялы». Аснашчанасць лабараторый забяспечвае правядзенне вучэбна-лабараторных работ на высокім навукова-метадычным узроўні. На кафедры маецца сучасная аргтэхніка, якая дапамагае ў працы выкладчыкам і студэнтам.
У сувязі з падрыхтоўкай студэнтаў па спецыяльнасцях і спецыялізацыях кафедрай была ажыццёўлена вялікая вучэбна-метадычная работа - складзеныя навучальныя праграмы, змест якіх адпавядае сучасным узроўням задач і перспектыўным патрабаванням. На падставе праграм складзеныя вучэбна-метадычныя карты, заданні на курсавыя праекты, курсавыя работы, разлікова-графічныя і кантрольныя работы. Для выканання курсавых работ, праектаў, разлікова-графічных работ маецца неабходная матэрыяльная база, метадычная літаратура і наглядныя дапаможнікі.
Навучанне студэнтаў вядзецца па 81 дысцыпліне архітэктурна-будаўнічага профілю. Лекцыі і практычныя заняткі па дысцыплінах кафедры забяспечаны плакатамі, навучальнымі дапаможнікамі, даведнікамі. Заняткі праводзяцца з выкарыстаннем мультымедыйнага абсталявання. У дыпломным і курсавым праектаванні большасцю студэнтаў выкарыстоўваюцца персанальныя кампутары.
Базамі правядзення студэнцкіх практык кафедры з'яўляюцца аб'яднання «Гомельпрамбуд» і «Гомельсельбуд», трэсты № 27, 14, ААТ «Белэнергабуд», праектныя інстытуты «Гомельграмадзянпраект», «Гомельпраект», «Гомельсельбудпраект», «Гомельжылпраект», «Гомельаграпрампраект», абласное ўпраўленне па будаўніцтве і архітэктуры Гомельскага аблвыканкама, аб'екты ЖКГ.
У мэтах павышэння якасці падрыхтоўкі спецыялістаў па спецыяльнасцях «Архітэктура», «Прамысловае і грамадзянскае будаўніцтва», «Экспэртыза і кіраванне нерухомасцю», іх лепшай адаптацыі да ўмоў практычнай працы, удасканалення методыкі выкладання, прыцягнення да навучальнага працэсу вядучых спецыялістаў-практыкаў кафедра мае філіял ў ААТ «Інстытут Гомельграмадзянпраект». Узначальвае філіял адзін з вядучых спецыялістаў ААТ «Інстытут Гомельграмадзянпраект» - Дзямкоў А. Я.
Філіял кафедры ўдзельнічае у распрацоўцы зместу і правядзення вучэбных заняткаў, у тым ліку з выкарыстаннем і матэрыяльна-тэхнічнай базы НДЛ, ААТ «Гомельграмадзянпраект», вытворчай базы ААТ «Гомельскі ДБК», у арганізацыі навучальных, вытворчых і пераддыпломнай практык, у кіраўніцтве навукова-даследчай работай студэнтаў, у падрыхтоўцы дыпломных праектаў, у вучэбна-метадычнай і арганізацыйна-метадычнай работах кафедры.