Кафедра створана ў 1956 годзе пад назвай «Рухомы састаў і эксплуатацыя рухомага саставу». Пасля падзелу ў 1958 годзе спецыяльнасцяў «Лакаматывы» і «Вагоны» стала называцца «Эксплуатацыя і рамонт рухомага саставу», а з 1961 года - «Лакаматывы і лакаматыўная гаспадарка». З пачаткам падрыхтоўкі інжынераў па спецыяльнасці «Гарадскі электрычны транспарт» ў 1994 годзе атрымала назву «Цягавы рухомы састаў». У 1999 г. кафедра была падзелена на дзве кафедры: “Цеплавозы і цеплавыя рухавікі” і “Электрарухомы састаў”.

Першым загадчыкам кафедры быў к.т.н., дацэнт Казакоў Віктар Мікалаевіч, адзін з аўтараў першага ў СССР падручніка для ВНУ «Цеплавозная гаспадарка».

У вераснi 1957 года кафедру ўзначаліў двойчы ганаровы чыгуначнік, к.т.н., дацэнт Гуткоўскі Уладзімір Антонавіч.

З 1961 да 1964 гг. на пасадзе загадчыка на кафедры працаваў вядомы вучоны, спецыяліст у галіне паравознай гаспадаркі, доктар тэхнічных навук, прафесар Сахачэўскi Мікалай Аляксандравіч. Яго падручнік па паравознай гаспадарцы быў перакладзены на нямецкую, польскую, румынскую і кітайскую мовы. Разам з дацэнтамі Гуткоўскiм У.А., Філімонавым А.І. і Догiным М.Е., якія мелі багаты вопыт педагагічнай работы, маладымі ў той час кандыдатамі навук Кастроміным А.М., Гiзатуллiным Р.К. і іншымі супрацоўнікамі Сахачэўскi М.А. закладваў традыцыі кафедры. Аспірантуру пад кiраўнiцтвам Сахачэўскага М.А. скончылі выкладчыкі кафедры Шумілаў А.Г. і Рафалоўскi В.У. Пад яго кіраўніцтвам створана цеплавозная лабараторыя, у якой не адно пакаленне студэнтаў ўпершыню знаёмілася з цеплавозным абсталяваннем.

З 1964 па 1966 гг. кафедрай кіраваў к.т.н., дацэнт Філімонаў Аляксандр Іванавіч - цудоўны лектар, высокаадукаваны і культурны выхавальнік моладзі.

З 1966 па 1978 гг. на кафедры працаваў, а з 1966 па 1973 гг. кіраваў ёю буйны спецыяліст па цеплавознай гаспадарцы, адзін з аўтараў падручніка для ВНУ, прафесар Кругер Павел Канстанцінавіч. Аспірантуру пад кiраўнiцтвам Кругера П.К. скончылі Шыдлоўскі В.У., Сякерын Е.В., Лазееў В.М.

Пад кіраўніцтвам к.т.н., дацэнта Догiна М.Е., які працаваў на кафедры з 1960 па 1979 г.г., была створана навукова-даследчая лабараторыя пнеўматранспарта, супрацоўнікі якой выконвалі даследаванні не толькі для чыгуначнага транспарту, але і для іншых галін народнай гаспадаркі, развівалі тэорыю двухфазных патокаў. Пад кіраўніцтвам Догiна М.Е. выкладчыкам кафедры Кучмай М.П. была падрыхтавана і абаронена кандыдацкая дысертацыя, прысвечаная ўдасканаленні прылад пясочнай гаспадаркі лакаматыўных дэпо.

З 1973 па 1979 гг. і з 1986 па 1988 гг. кафедру ўзначальваў вядомы вучоны ў галіне электраабсталявання і аўтаматыкі цеплавозаў, к.т.н., дацэнт Кастромін Анатоль Міхайлавіч. Пад яго кіраўніцтвам выконваліся работы па ўдасканаленні кіравання дызель-генератарам, цягавымі электрарухавікамі і цеплавозам увогуле. Школу Кастроміна А.М. прайшлі шматлікія спецыялісты-цеплавознiкi, у тым ліку абаранілі кандыдацкія дысертацыі Рафалоўскi В.У., Шыдлоўскі В.У., Сякерын Е.В., Чулак С.А., Фрэнкель С.Я.

У 1988 годзе за распрацоўку, укараненне і дэманстрацыю на ВДНГ СССР вынаходкі «Прылада аўтаматычнага кіравання транспартным сродкам» (аўтары Кастромін А.М., Рафалоўскi В.У., Фрэнкель С.Я. і інш.) БелIIЧТ узнагароджаны дыпломам ВДНГ СССР.

У 1979-1986 гг. кафедру ўзначальваў к.т.н., дацэнт Гiзатуллiн Растам Карымавiч - вядомы спецыяліст у галіне паліўнай апаратуры цеплавозных дызеляў. Вынікі навуковых даследаванняў цяпер доктара тэхнічных навук, прафесара Гiзатуллiна Р.К. паспяхова выкарыстоўваюцца работнікамі лакаматыўнай гаспадаркі Беларускай чыгункі, чыгунак краін СНД, а таксама пры падрыхтоўцы спецыялістаў-цеплавознiкаў.

З 1988 года кафедрай кіруюць выпускнікі БелДУТ (БелIIЧТа). З 1988 па 1993 гг. кафедрай загадваў к.т.н., дацэнт Аўчыннікаў Вячаслаў Міхайлавіч. У гэты час пабудавана і здадзена ў эксплуатацыю кафедральнае міні-дэпо (ангар) з дзеючым цеплавозам. У перыяд з 1993 па 2001 гг. кафедрай кіраваў к.т.н., дацэнт Сухапараў Сяргей Іванавіч. У гэтыя гады кафедра пачала рыхтаваць інжынераў па спецыяльнасцях «Гарадскі электрычны транспарт», «Электравозы» і «Судавыя энергетычныя ўстаноўкі». Створаныя лабараторыі «Гарадскі электрычны транспарт» для падрыхтоўкі інжынераў-электрамеханікаў і «Прылада і канструкцыя аўтамабіляў», перададзеная пазней кафедры «Агульнатранспартныя праблемы». У гэты перыяд (1999 г.), таксама адбыўся падзел кафедры на дзве: “Цеплавозы і цеплавыя рухавікі” і “Электрарухомы састаў”.

З 1999 па 2016 гг. кафедрай «Электрарухомы састаў» нязменна кіраваў Магіла Уладзімір Сцяпанавіч. Пры яго непасрэдным удзеле адбылося адкрыццё і станаўленне новых спецыяльнасцяў: «Цягавы састаў чыгуначнага транспарту (электрычны транспарт і метрапалітэн)» і «Электразабеспячэнне чыгунак». Таксама працягвалася падрыхтоўка інжынераў па спецыяльнасці «Гарадскі электрычны транспарт». У станаўленні кафедры прымалі ўдзел к.т.н., дацэнты В.У. Рафалоўскi і Л.А. Ергучоў.

У 2007 годзе пры кафедры «Электрарухомы састаў» арганізавана навукова-даследчая лабараторыя «Сістэмы электразабеспячэння транспарту». Кіраўнік лабараторыі к.т.н. Еўдасёў І.С., навуковы кіраўнік - к.т.н., дацэнт Магіла У.С. Напрамкамі даследаванняў лабараторыі з'яўляюцца: распрацоўка метадаў аптымізацыі сістэм цягавага электразабеспячэння электрычнага рухомага саставу і электрычных чыгунак, метрапалітэна і гарадскога электрычнага транспарту; распрацоўка метадаў і методык тэарэтычнага і практычнага вырашэння задач па аналізу, кантролі і аптымізацыі рэжымаў працы сістэм электразабеспячэння; распрацоўка нарматыўна-даведачнай базы і стандартаў, якія рэгламентуюць патрабаванні па праектаванні, рэканструкцыі, эксплуатацыі і рамонту прылад сістэм электразабеспячэння і рухомага саставу; распрацоўка і ўкараненне аўтаматызаваных разліковых сістэм для структурных падраздзяленняў чыгуначнага і гарадскога транспарту, а таксама метрапалітэнаў.

З 2001 па 2011 гг. кафедрай «Цеплавозы і цеплавыя рухавікі" кіраваў к.т.н., дацэнт Фрэнкель Сямён Якаўлевіч. Пры яго непасрэдным удзеле ў 2008 годзе быў створаны адукацыйны стандарт 1-37 03 01 «Тэхнічная эксплуатацыя судавых энергетычных установак», а таксама сумесна з загадчыкам кафедры «Электрарухомы састаў» Магілай У.С. распрацаваны адукацыйны стандарт 1-37 02 01 «Цягавы састаў чыгуначнага транспарту (па напрамках)». Створаны дзеючы макет высакавольтнай камеры цеплавоза 2ТЭ10У. У гэты перыяд інтэнсіўна вядуцца навукова-даследчыя работы ў галіне нармавання расходу энергарэсурсаў на цягу цягнікоў. Абаронены дысертацыі на атрыманне ступені кандыдата тэхнічных навук Самадумам Ю.Г. і Скрэжэндзеўскiм В.У.

З 2011 года кафедру ўзначальваў к.т.н., дацэнт Скрэжэндзеўскi Віктар Уладзіміравіч. У 2013 годзе распрацаваны адукацыйныя стандарты другога пакалення па спецыяльнасцях 1-37 03 01 «Тэхнічная эксплуатацыя судавых энергетычных установак» і 1-37 02 01 «Цягавы састаў чыгуначнага транспарту (па напрамках)» (апошні стандарт сумесна з Магілай У.С.). У 2014 годзе набыты мультымедыйны комплекс для павышэння эфектыўнасці аўдыторных заняткаў, абноўлена лабараторнае абсталяванне для дысцыплін «Электраабсталяванне цеплавозаў», «Аўтаматыка і аўтаматызацыя цеплавозаў», «Праграмуемыя лічбавыя прылады» і «Перадачы магутнасці лакаматываў». У 2016 годзе пачаліся работы па глыбокай мадэрнізацыі станцыі выпрабаванні ТЭД метадам ўзаемнай нагрузкі.

У верасні 2016 гады адбылося аб'яднанне кафедраў “Цеплавозы і цеплавыя рухавікі” і “Электрарухомы састаў” у адну кафедру «Лакаматывы», а ў студзенi 2017 года да кафедры «Лакаматывы» далучылі кафедру «Дынаміка, трываласць і зносаўстойлівасць транспартных сродкаў».

Навукова-даследчая работа калектыву кафедры вядзецца па трох асноўных напрамках:

  • ўдасканаленне канструкцыі і павышэнне эфектыўнасці эксплуатацыі цеплавозаў;
  • надзейнасць, энергаэфектыўнасць, электрабяспека пры праектаванні і рэканструкцыі сістэм электрыфікацыі цягавых і стацыянарных спажыўцоў чыгуначнага транспарту;
  • тэарэтычнае і эксперыментальнае даследаванне дынамікі і трываласці механічных сістэм, пераважна транспартнага прызначэння.

Навуковая школа  «Трыбафатыка» прафесара Сосновского Л.А.

Спецыялісты кафедры пры выкананні навукова-даследчых работ актыўна ўзаемадзейнічаюць з галіновай навукова-даследчай лабараторыяй «Тэхнічныя і тэхналагічныя ацэнкі рэсурсу адзінак рухомага саставу», навукова-даследчай лабараторыяй «Сістэмы электразабеспячэння транспарту», ТАА «НВА Трыбафатыка», навукова-даследчай лабараторыяй пуцi, выпрабавальным цэнтрам БелДУТа.

Па навуковаму напрамку ўдасканалення канструкцыі і павышэнне эфектыўнасці эксплуатацыі цеплавозаў праводзяцца наступныя работы:

  • распрацоўка арганізацыйна-тэхналагічных і тэхнічных мерапрыемстваў па зніжэнні расходу паліўна-энергетычных рэсурсаў на цягу цягнікоў;
  • распрацоўка аўтаматызаваных сістэм разліку планавага расходу энергарэсурсаў на цягу цягнікоў у пасажырскім руху і ацэнкі эфектыўнасці прымянення рэсурсазберагальных мерапрыемстваў на магістральных лакаматывах;
  • аналіз абсталявання і тэхналогіі рамонту цягавага рухомага саставу ў лакаматыўных дэпо і распрацоўка адпаведнай нарматыўнай дакументацыі;
  • даследаванне ўплыву ўмоў руху цягніка на расход паліўна-энергетычных рэсурсаў;
  • распрацоўка і ўдасканаленне канструкцый паліўных сістэм лакаматываў, а таксама тэхналогій іх эфектыўнага функцыянавання.

Па навуковаму напрамку надзейнасці, энергаэфектыўнасці, электрабяспекі пры праектаванні і рэканструкцыі сістэм электрыфікацыі цягавых і стацыянарных спажыўцоў чыгуначнага транспарту праводзяцца наступныя работы:

  • распрацоўка метадаў аптымізацыі сістэм цягавага электразабеспячэння электрычнага рухомага саставу і электрычных чыгунак, метрапалітэна і гарадскога электрычнага транспарту;
  • распрацоўка метадаў і методык тэарэтычнага і практычнага вырашэння задач па аналізу, кантролі і аптымізацыі рэжымаў працы сістэм электразабеспячэння;
  • распрацоўка нарматыўна-даведачнай базы і стандартаў, якія рэгламентуюць патрабаванні па праектаванні, рэканструкцыі, эксплуатацыі і рамонту прылад сістэм электразабеспячэння і рухомага саставу;
  • распрацоўка і ўкараненне аўтаматызаваных разліковых сістэм для структурных падраздзяленняў чыгуначнага транспарту.

У рамках навуковага напрамка тэарэтычных і эксперыментальных даследаванняў дынамікі і трываласці механічных сістэм праводзяцца наступныя работы:

  • распрацоўка і ўкараненне перспектыўных канструкцый чыгуначнага рухомага саставу, ацэнка іх рэсурсу;
  • эксперыментальныя і тэарэтычныя даследаванні працэсаў пашкоджанасцi, умоў дасягнення гранічнага стану і даўгавечнасці найбольш адказных - трыбафатычных сістэм машын і механізмаў па найважнейшых крытэрыях працаздольнасці;
  • распрацоўка і выраб машын для зносастомленасных выпрабаванняў матэрыялаў, мадэляў пар трэння і трыбафатычных сістэм ва ўмовах, блізкіх да эксплуатацыйных;
  • распрацоўка і ўкараненне эфектыўных метадаў кіравання працэсамі комплекснага зносастомленаснага пашкоджання трыбафатычных сістэм з мэтай павышэння іх эксплуатацыйнай надзейнасці пры зніжэнні выдаткаў працы, сродкаў і матэрыялаў у вытворчасці і эксплуатацыі; метадаў зносастомленасных выпрабаванняў, у тым ліку паскораных; нарматыўных дакументаў, у тым ліку дзяржаўных стандартаў.

Універсітэтам вядзецца паслядоўная праца па прывядзенні назвы спецыяльнасцяў агульнай вышэйшай, паглыбленай вышэйшай і спецыяльнай вышэйшай адукацыі ў адпаведнасць з агульнадзяржаўным класіфікатарам Рэспублікі Беларусь АКРБ 011-2022 "Спецыяльнасці і кваліфікацыі".

Матэрыял у стане абнаўлення. Просім прабачэння за магчымыя нязручнасці.

Кафедра «Лакаматывы» рыхтуе інжынераў па спецыяльнасцях:

  • 1-37 01 05 Гарадскі электрычны транспарт - 5 гадоў

1-37 01 05 01 Тэхнічная эксплуатацыя электрычнага гарадскога транспарту

  • 1-37 02 01 Цягавы састаў чыгуначнага транспарту (па напрамках) - 5 гадоў

1-37 02 01-01 Цягавы састаў чыгуначнага транспарту (Цеплавозы)

1-37 02 01-02 Цягавы састаў чыгуначнага транспарту (Электрычны транспарт і метрапалітэн)

  • 1-43 01 03 Электразабеспячэнне (па галінах) - 5 гадоў

1-43 01 03 06 Электразабеспячэнне чыгунак


Магістратура

спецыяльнасць 1-37 80 01 Транспарт

Аспірантура

спецыяльнасці:

  • 05.22.07 Рухомы састаў чыгунак, цяга цягнікоў і электрыфікацыя
  • 01.02.06 Дынаміка, трываласць машын, прыбораў і апаратуры

sostav

Выкарыстанне камп'ютарных класаў разглядаецца ў БелДУТ як адзін з найважнейшых складнікаў фармавання пісьменнасці студэнтаў у галіне інфармацыйных тэхналогій (ІТ), а камплектаванне такіх класаў тэхнікай і ліцэнзійным праграмным забеспячэннем - як адзін з прыярытэтных напрамкаў інфарматызацыі БелДУТ.

Навучальны камп'ютарны клас, абсталяваны камп'ютарамі, выкарыстоўваецца для навучальнага працэсу. Ён створаны з мэтай забеспячэння навучальнага працэсу па дысцыплінах інфарматыкі, агульных і спецыяльных дысцыплінах, якія выкарыстоўваюць камп’ютары, а таксама для падрыхтоўкі курсавых, дыпломных і іншых відаў самастойнай працы студэнтаў, якая выконваецца ў рамках вучэбнага плана.

Камп'ютарныя класы выкарыстоўваюцца ў навучальным працэсе толькі для падтрымання дысцыплін з ужываннем камп'ютарнай тэхнікі і тэхналогій.


У аўдыторыях цэнтра інфармацыйных сістэм і тэхнічнага забеспячэння (1501, 1505, 1513) усталяваны сучасны інтэрактыўны дысплей мадэль SBID-MX186 (у складзе інтэрактыўнай панэлі SBID-MX086)


Камп’ютарныя класы

Вялікія лекцыйныя мультымедыйныя аўдыторыі

Аддзел камплектавання:
з 8.00 да 17.00, перапынак з 12.00 да 13.00, выхадны-субота, нядзеля.

Даведачна-бібліяграфічны аддзел (136б):

тел.: +375 232 95 39 70
з 8.00 да 17.00, перапынак з 12.00 да 13.00, субота-з 8.00 да 16.00, выхадны-нядзеля.

Чытальныя залы:
с 8.30 до 19.00, суббота с 8.30 – 16.00, выходной – воскресенье.

Навучальныя абанементы (136в, 136г):

тел.: +375 232 95 39 83
з 8.00 да 18.00, перапынак з 12.00 да 13.00, субота-з 8.00 да 16.00, выхадны-нядзеля.

Абанемент навукова-тэхнічнай літаратуры:
з 8.00 да 17.00, перапынак з 12.00 да 13.00, субота-з 8.00 да 16.00, выхадны-нядзеля.

Аддзел камплектавання:
з 8.00 да 17.00, перапынак з 12.00 да 13.00, выхадны-субота, нядзеля.

Даведачна-бібліяграфічны аддзел (136б):

тел.: +375 232 95 39 70
з 8.00 да 17.00, перапынак з 12.00 да 13.00, субота-з 8.00 да 16.00, выхадны-нядзеля.

Чытальныя залы:
с 8.30 до 19.00, суббота с 8.30 – 16.00, выходной – воскресенье.

Навучальныя абанементы (136в, 136г):

тел.: +375 232 95 39 83
з 8.00 да 18.00, перапынак з 12.00 да 13.00, субота-з 8.00 да 16.00, выхадны-нядзеля.

Абанемент навукова-тэхнічнай літаратуры:
з 8.00 да 17.00, перапынак з 12.00 да 13.00, субота-з 8.00 да 16.00, выхадны-нядзеля.

trudy

ПРАЦЫ ВУЧОНЫХ І ВЫКЛАДЧЫКАЎ УНІВЕРСІТЭТА

На віртуальнай выставе друкаваных прац прафесарска-выкладчыцкага складу выстаўлены манаграфіі, падручнікі, навучальныя дапаможнікі, зборнікі навуковых артыкулаў, вучэбна-метадычныя дапаможнікі, выдадзеныя з 2014 года. Выстава з'яўляецца пастаяннай, экспазіцыя будзе папаўняцца новымі працамі па меры паступлення ў бібліятэку. Мэтай гэтай выставы з'яўляецца азнаямленне карыстальнікаў з новымі выданнямі, працамі і зборнікамі навукоўцаў і выкладчыкаў, якія маюцца ў фондах бібліятэкі універсітэта. Літаратура на выставе прадстаўлена з арыентацыяй на найбольш каштоўны матэрыял, размеркавана па факультэтах.

 

 

Музей гісторыі Беларускага інстытута інжынераў чыгуначнага транспарту быў адкрыты 1 кастрычніка 1985 года.

foto1

Ідэя стварэння музея належыць рэктару інстытута прафесару Сыцко Пятру Аляксандравічу, які з'явіўся ініцыятарам і арганізатарам усяго творчага працэсу яго адукацыі. Над стварэннем і афармленнем экспазіцый, інтэр'ера і дызайну назіральных залаў працаваў творчы калектыў у складзе прарэктара па навуковай працы, дацэнта Горскага Віктара Міхайлавіча; ветэрана універсітэта, пенсіянера Шульжэнка Марыі Сцяпанаўны; загадчыка рэдакцыйна-выдавецкім аддзелам Эвентова Іллі Іосіфавіча; дацэнта Федзіна Анатоля Пятровіча.

Дзякуючы добрасумленнасці ўсіх выканаўцаў у самы кароткі тэрмін быў сабраны і апрацаваны ўвесь архіўны матэрыял за 30-гадовую гісторыю станаўлення і развіцця інстытута, мастацка аформленыя экспазіцыі, падабраныя і выстаўленыя для прагляду многія музейныя экспанаты.

Першым загадчыкам музея была адна з яго стваральнікаў Шульжэнкі Марыя Сцяпанаўна. З мая па снежань 1989 г. музейнай дзейнасцю займаліся старшы выкладчык Матуль Т. н. і рэдактар газеты "сігнал" драмаў Е. н. Са снежня 1998 г. па кастрычнік 2013 г. (15 гадоў) музеем кіраваў Залескі А. М.-ветэран чыгуначнага транспарту, ганаровы чыгуначнік.

З верасня 2014 г. загадчыкам музея стала Галавач Ларыса Уладзіміраўна.

У стварэнне сучасных экспазіцый музея пасільны ўклад ўнеслі прафесар Шчарбакоў С. В., ветэраны універсітэта Гарбачоў В. і., Керутаў В. В., Саломіна М. Е., Шаўчук Г. і., кіраўнікі падраздзяленняў універсітэта, фатограф Аляксандраў Ю. Б., мастак бойка і. а., кіраўнікі падраздзяленняў універсітэта і работнікі друкарні.

Сёння музей Белііжта-БелГУТа займае асаблівае месца ў адукацыйным працэсе ўніверсітэта. Музей адлюстроўвае больш чым паўвекавую гісторыю станаўлення і развіцця ВНУ і па праве лічыцца цэнтрам культурна-асветніцкай працы, з'яўляецца па сваёй сутнасці месцам і сродкам ідэйна-палітычнага, працоўнага, духоўна-маральнага і эстэтычнага выхавання студэнтаў універсітэта, навучэнскай моладзі, школьнікаў. Разам з тым музей выконвае адну з найважнейшых задач-збор, вывучэнне, экспанаванне, папулізаванне і захаванне ўнікальнай навукова-гістарычнай спадчыны мінулага і сучаснасці.

За 65 гадоў свайго існавання Белііжт-БелДУТ назапасіў багатую гісторыю дакументаў, кніг, цікавых рэчаў, якія сталі рэліквіямі.

foto2

Музейныя экспанаты – падарунак кітайскай дэлегацыі

foto3

Музейныя экспанаты – падарунак Беларускай чыгункі

foto4

Партрэт маршала Перамогі Г. К. Жукава на брэсцкім дыване ручной працы-падарунак Міністэрства абароны Рэспублікі Беларусь

poligrafy