Кафедра «Кіраванне грузавой і камерцыйнай работай» выдзелена з кафедры «Станцыі, вузлы і грузавая праца» у чэрвені 1992 года ў складзе к.т.н., дацэнта Елавога І.А. (заг. кафедры), д.т.н., прафесара Цыркунова Г.А., к.т.н., дацэнтаў Берліна М.П., Нягрэй Н.П., Дзюбы І.С., к.т.н., ст. выкладчыка Грунтовай І.П., асістэнтаў Маліноўскага Я.В. і Кухарчыка А.А.
Да 1956 г. дысцыпліны па грузавой і камерцыйнай рабоце выкладаліся на кафедры «Арганізацыя руху цягнікоў», а з верасня 1956 г. – на кафедры «Станцыі і вузлы», якая з чэрвеня 1959 г. стала называцца «Станцыі, вузлы і грузавая работа». У склад кафедры ўваходзілі к.т.н., дацэнты Банек Т.С., Міхайлаў Г.І., Праўдзін М.В., Цыркуноў Г.А. і ст. выкладчык Шульжэнка М.С. Заняткі па дысцыплінах грузавой і камерцыйнай работы праводзілі: «Арганізацыя грузавой і камерцыйнай работы» - дацэнт Міхайлаў Г.І. і ст. выкладчык Шульжэнка М.С., «Комплексная механізацыя і аўтаматызацыя пагрузачна-разгрузачных работ», «Хладатранспарт», «Халадзільнае абсталяванне вагонаў і кандыцыянаванне паветра» – дацэнт Цыркуноў Г.А. і ст. выкладчык Шульжэнка М.С. Для забеспячэння правядзення вучэбных заняткаў прыцягваліся спецыялісты транспарту, якія паспяхова спалучалі вытворчую дзейнасць з навуковай і вучэбнай работай – Жывоў Л.Г., Мiрапольскi І.А., Саланевіч В.Г. і Хаймовiч М.В.
Пачынаючы з 1957 года, пад кіраўніцтвам к.т.н., дацэнта Цыркунова Г. А. былі створаны тры навучальныя лабараторыі па дысцыплінах: «Комплексная механізацыя і аўтаматызацыя пагрузачна-разгрузачных работ», «Халадзільны транспарт», «Халадзільная тэхналогія скорапсавальных грузаў». У станаўленне і арганізацыю працы гэтых лабараторый вялікі ўклад ўнеслі тэхнік-механік Драгуноў Б.Н., заг. лабараторыi Балака Г.М. і інш. Для забеспячэння навучальнага працэсу па пазначаных дысцыплінах к.т.н., дацэнтам Цыркуновым Г.А. быў распрацаваны і выдадзены камплект метадычных дапаможнікаў па правядзенні лабараторных і разліковых работ, курсавых і дыпломных праектаванняў. К.т.н., дацэнтам Міхайлавым Г.І. быў створаны кабінет грузавой і камерцыйнай работы.
На кафедры «Станцыі, вузлы і грузавая праца» функцыянавала навукова-даследчая лабараторыя «Станцыі, вузлы і механізацыя пагрузачна-разгрузачных работ» (НДЛ СВМ) пад кіраўніцтвам д.т.н., прафесара, заслужанага дзеяча навукі і тэхнікі БССР Праўдзіна Н. В. Сектарам грузавой і камерцыйнай працы, дзе працавалі навуковыя супрацоўнікі Аўтушэнка В.А., Агранат Л.А., Берліна А.В., Бушэў В.Т., Клiхноўская Е.І., Курачкін П.А., Курзiна Н.А ., Лугаўцоў М.Н., Макеева О.С. і інш., кіраваў к.т.н., дацэнт Цыркуноў Г.А. Вынікамі даследаванняў былі "Тыпавы тэхналагічны працэс работы межавых станцый", зацверджаны Міністэрствам шляхоў зносін СССР; Адзіныя тэхналагічныя працэсы працы станцый чыгунак і пад'язных шляхоў прамысловых прадпрыемстваў Беларускай і Расійскіх чыгунак і інш.
Для забеспячэння вучэбнай літаратурай ўсяго комплексу дысцыплін па грузавой і камерцыйнай рабоце ў гэты перыяд выходзяць шматлікія навучальныя дапаможнікі і метадычныя ўказанні, выдадзеныя праз РВА БелIIЧТа і іншыя выдавецтвы.
У сувязі з адкрыццём у верасні 1980 года новай спецыялізацыі па грузавой і камерцыйнай рабоце і ўвядзеннем дысцыплін «Кантэйнерная транспартная сістэма і транспартна-экспедыцыйныя аперацыі», «Грузазнаўства, захаванасць і мацаванне грузаў», «Асновы транспартнага права» быў падрыхтаваны комплекс вучэбна-метадычных дапаможнікаў: «Арганізацыя работы кантэйнернага пункта і транспартна-экспедыцыйнае абслугоўванне» (Елавой І.А., Міхайлаў Г.І., Берлін М.П.), «Прававыя пытанні планавання перавозак грузаў на чыгуначным транспарце» (Елавой І.А., Казачэнка М.С.), «Афармленне незахоўных перавозак грузаў на чыгуначным транспарце» (Елавой І.А., Шэрман А.Я., Дараховіч Т.Н., Акуліч А.М.), «Правы, абавязкі, адказнасць старон па дагавору перавозкі грузаў» (Елавой І.А., Казачэнка М.С.) і інш.
У 1992 г. са складу кафедры «Станцыі, вузлы і грузавая праца» выдзелена кафедра "Кіраванне грузавой і камерцыйнай работай" у самастойнае падраздзяленне ўніверсітэта, і адкрыта навучанне студэнтаў па новых спецыялізацыях «Арганізацыя перавозак і кіраванне на аўтамабільным транспарце», «Арганізацыя перавозак і кіраванне на рачным транспарце» і «Камерцыйная дзейнасць на транспарце».
У перыяд з 1992 па 2003 гады калектывам кафедры (прафесарам Цыркунова Г.А., дацэнтамі Елавой І.А., Нягрэй Н.П., Берлін М.П., Дзюба І.С., старшымі выкладчыкамі Маліноўскім Я.В., Кухарчыкам А.А., асістэнтамі Зайчыкам В.С., Коласам М.М.) былі падрыхтаваны і ўведзены ў навучальны працэс новыя курсы: «Камерцыйная эксплуатацыя на чыгуначным транспарце», «Знешнегандлёвыя перавозкі грузаў», «Камерцыйная лагістыка», «Тэхналогія і арганізацыя перагрузачных работ у рачных партах», «Механізаванне пагрузачна-разгрузачных работ на аўтамабільным транспарце», «Кіраванне грузавой і камерцыйнай работай на рачным транспарце», «Размяшчэнне і мацаванне грузаў у судах рачнога транспарту», «Ужыванне прынцыпаў маркетынгу на аўтатранспарце», «Арганізацыя і ўмовы перавозкі хуткапсавальных грузаў на аўтамабільным транспарце», «Перавозка небяспечных грузаў на чыгуначным транспарце», «Тэхналагічныя асновы дастаўкі грузаў», «Камерцыйныя аперацыі пры дастаўке грузаў», «АСК грузавымі і камерцыйнымі аперацыямі», «Партовае перагрузачнае абсталяванне», «Перавозка грузаў на асаблівых умовах», «Транспартна-экспедыцыйнае абслугоўванне кліентаў», «Камерцыйная геаграфія», «Транспартны маркетынг», «Транспартны менеджмент» і інш.
Пераход да рынкавых адносінаў запатрабаваў новых падыходаў і спосабаў навучання студэнтаў факультэтаў «Кiраванне працэсамі перавозак» і гуманітарна-эканамічнага. З гэтай мэтай кафедрай быў падрыхтаваны комплекс навукова-метадычнай літаратуры: навучальныя дапаможнікі «Разлік выдаткаў і абгрунтаванне тарыфных ставак на перавозку грузаў» (Елавой І.А.), «Разлік і абгрунтаванне межавых фрахтавых ставак за перавозку грузаў на транспарце» (Елавой І. А., Гiзатуллiна В.Г., Зайчык В.С.), вучэбна-метадычны дапаможнік «Камерцыйная геаграфія» (Елавой І.А., Кухарчык А.А.) і інш. Дацэнтам Нягрэй Н.П. падрыхтаваны і выдадзены «Практыкум па кіраванні грузавой і камерцыйнай работай на рачным транспарце», метадычныя ўказанні па выкананні курсавой работы «Камерцыйныя аперацыі ў партах пры перавозцы грузаў водным транспартам» і інш.
Навуковая дзейнасць у вобласці грузавой і камерцыйнай працы ажыццяўлялася на працягу існавання інстытута, а пасля і універсітэта. Навуковыя напрамкі даследаванняў да 1992 г. былі звязаны з выкананнем работ па заказах МШЗ і чыгунак: распрацоўка тыпавых тэхналагічных працэсаў пагранічных перагрузачных станцый, адзіных тэхналагічных працэсаў ўзаемадзеяння станцый і пад'язных шляхоў, схем мацавання грузаў на рухомым саставе, прылад для захопу кантэйнераў.
Доктарам тэхнічных навук, прафесарам Цыркуновым Г.А. унесены вялікі ўклад у распрацоўку гасдагаворных тэм і фундаментальных даследаванняў. За перыяд вытворчай і навукова-педагагічнай дзейнасці ім выканана вялікая колькасць навукова-даследчых работ, па выніках якіх быў выдадзены шэраг манаграфій і вучэбна-метадычных дапаможнікаў.
У сакавіку 1998 г. у складзе НІІЧТа створана навукова-даследчая лабараторыя «Грузавая, камерцыйная работа і тарыфы» (НДЛ «ГКРТ»). Загадчыкам лабараторыі прызначаны Елавой І.А. У складзе навуковых творчых калектываў у НДЛ «ГКРТ» працуюць д.э.н., прафесар Елавой І.А., к.т.н., дацэнты Колас М.М., ст. выкладчыкі Маліноўскі Я.В., навуковыя супрацоўнікі Ясінскі В.У., Асіпенка Л.В., інжынеры Петрачкоў С.А., Патылкiн Е.Н., Ганчар М.А. і інш.
Кафедра «Фізіка і энергаэфектыўныя тэхналогіі» створана ў жніўні 2020 года шляхам аб’яднання кафедраў «Экалогія і энергаэфектыўнасць у тэхнасферы» і «Фізіка і хімія», кіруе кафедрай кандыдат тэхнічных навук Пяхота Аляксандр Мікалаевіч.
Кафедра «Экалогія і энергаэфектыўнасць у тэхнасферы» была створана ў верасні 2016 года пасля аб’яднання кафедраў «Экалогія і рацыянальнае выкарыстанне водных рэсурсаў» і «Энергаэфектыўныя тэхналогіі на транспарце».
У 2016 г. пад кіраўніцтвам загадчыка кафедры Вячаслава Міхайлавіча Аўчыннікава на кафедры пачалася падрыхтоўка студэнтаў па ўнікальнай для Рэспублікі Беларусь спецыяльнасці «Энергаэфектыўныя тэхналогіі і энергетычны менеджмент», якая адносіцца да кірунку адукацыі ў галіне энергааўдыту ў рамках профілю падрыхтоўкі спецыялістаў з вышэйшай адукацыяй. Увядзенне новай спецыяльнасці сталася рэакцыяй на такую глабальную тэндэнцыю, як неабходнасць развіцця энергарэсурсазберажэння ў нашай краіне і ягонае актыўнае ўкараненне ў розныя вытворчыя працэсы.
Энергазберажэнне з выключна кіраўніцкага ўхілу атрымлівае істотны тэхнічны ўхіл і робіцца высокатэхналагічнай дысцыплінай, неабходнай для павышэння канкурэнтаздольнасці прадпрыемстваў за кошт прымянення энергаэфектыўных тэхналогій і энергазберагальнага абсталявання. Усяму гэтаму спрыяла стварэнне кафедры «Энергаэфектыўныя тэхналогіі на транспарце» (01.09.2011) па ініцыятыве В.М. Аўчыннікава, якую ён у той час узначальваў. З моманту стварэння да моманту аб’яднання на кафедры працавалі к.т.н., дацэнты Калдаева С.М., Макееў В.В., ст. выкладчыкі Макрэнка (Еўмінава) І.М., Слесарэнка В.А., заг. лабараторыі Барадзёнак Е. К.
Варта адзначыць, што В.М. Аўчыннікаў на працягу многіх гадоў працы ў нашым універсітэце (больш за 50 гадоў), з’яўляючыся ў розныя гады загадчыкам кафедры, а ў цяперашні час кіраўніком навукова-даследчага цэнтра «Экалагічная бяспека і энергазберажэнне на транспарце», прысвяціў доўгія гады вырашэнню праблем энергетычнай і экалагічнай бяспекі, а таксама павышэнню энергазберажэння на транспарце і прадпрыемствах прамысловасці.
З верасня 2019 г. па жнівень 2020 г. кіраўніцтва кафедрай «Экалогія і энергаэфектыўнасць у тэхнасферы» ажыццяўляў кандыдат тэхнічных навук Пяхота Аляксандр Мікалаевіч.
Кафедра «Фізіка» была створана ў кастрычніку 1953 года. Доўгія гады кафедрай «Фізіка» загадваў прафесар Уладзімір Якаўлевіч Мацюшэнка (1941-2009) – адзін з аўтараў навуковага адкрыцця «З’ява ўтварэння насычанай вадародам зоны ў
подпаверхневым слаі металу пры трэнні». У перыяд 2009-2015 года загадчыкам кафедры «Фізіка» з’яўляўся Уладзімір Аляксандравіч Зыкуноў – спецыяліст у галіне фізікі элементарных часціцаў, удзельнік некалькіх эксперыментальных праграм у фізіцы высокіх энергій: CMS LHC (Вялікі адронны калайдэр), E-158 (SLAC, Стэнфардскі лінейны паскаральнік) і MOLLER (лабараторыя імя Джэферсана, JLab).
У 1990 годзе на кафедры быў уведзены курс «Радыяцыйная бяспека» і створана новая лабараторыя радыяцыйнай бяспекі, абсталяваная неабходным для працы студэнтаў абсталяваннем і камп’ютарамі для апрацоўкі вынікаў. З тых часоў на кафедры падрыхтаваныя і выдадзеныя навучальныя дапаможнікі і практыкум па ядзернай фізіцы і радыяцыйнай бяспецы, дапушчаныя Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь для выкарыстання ў ВНУ (дацэнт В.А. Савасценка), а таксама і вучэбна-метадычны дапаможнік «Асновы радыяцыйнай бяспекі» (дацэнт У.Г. Раднянкоў).
У студзені 2016 года кафедра «Фізіка» і кафедра «Хімія» шляхам зліцця былі рэарганізаваны ў кафедру «Фізіка і хімія». Загадчыкам кафедры стаў доктар тэхнічных навук, прафесар Нявераў Аляксандр Сяргеевіч. З 2019 года кафедру ўзначальвала доктар тэхнічных навук, прафесар Кудзіна Алена Фёдараўна.
Выкладчыкі кафедры чытаюць дысцыпліны для студэнтаў гуманітарна-эканамічнага, завочнага, механічнага, прамысловага і грамадзянскага будаўніцтва, будаўнічага, кіраванне працэсамі перавозак і электратэхнічнага факультэтаў па чатырох напрамках – энергетычным, экалагічным, цеплатэхнічным і гідраўлічным.
У навучальным працэсе шырока выкарыстоўваюцца інфармацыйныя тэхналогіі з ужываннем мультымедыйных комплексаў пры чытанні лекцый. Ўдасканальваецца работа па кантролі ведаў і ўменняў студэнтаў з выкарыстаннем тэстаў і рэйтынгавай сістэмы ацэнкі ведаў.
Метадычная праца кафедры накіравана на забеспячэнне навучальнага працэсу вучэбнай і метадычнай літаратурай, распрацоўку метадаў і інструментаў бягучага кантролю ведаў студэнтаў па чытаных дысцыплінах, распрацоўку і пастаноўку новых лабараторных работ, мадэрнізацыю наяўных лабараторных установак і забеспячэнне іх сучаснымі вымяральнымі прыборамі, выкарыстанне інфармацыйных тэхналогій у навучальным працэсе.
Кафедра мае філіялы на вытворчасці. У 2008 г. заключаны дагавор з КВУП «Гомельводаканал» аб сумеснай працы ў галіне адукацыі і навуковых даследаванняў. На водазаборы «Сож» і гарадскіх ачышчальных збудаваннях арганізаваны класы для правядзення лабараторных заняткаў для студэнтаў выпускаючай спецыяльнасці.
Філіял кафедры КВУП «Гомельводаканал» размешчаны па адрасе: г. Гомель, вул. Малайчука, 6.
Апрацоўка вынікаў цеплавізійнай здымкі карпусоў універсітэта групай СЭ-21
Навуковы напрамак работы кафедры «Фізіка і энергаэфектыўныя тэхналогіі» ахоплівае праблемы, звязаныя з энергазберажэннем, распрацоўкай нормаў паліўна-энергетычных рэсурсаў, нармаваннем расходу паліва для тэхнікі на чыгуначным хаду, цеплавізійным абследаваннем, распрацоўкай экалагічных пашпартоў, дапушчальнымі выкідамі забруджвальных рэчываў, распрацоўкай пашпартоў пажарнай бяспекі і аховай працы, распрацоўкай тэхналагічных нарматываў водаспажывання і водаадвядзення прадпрыемстваў, абследаваннем сістэм водазабеспячэння, водаадвядзення, ачышчальных збудаванняў і распрацоўкай рэкамендацый на іх рэканструкцыю.
Навуковыя даследаванні і распрацоўкі калектыву кафедры ахопліваюць наступныя напрамкі:
У калектыва кафедры набыты дастатковы вопыт і маецца высокі прафесійна-тэхнічны ўзровень для выканання названых работ.
Загадчык кафедры Аўчыннікаў В.М. з'яўляецца членам рэдакцыйных саветаў часопісаў «Энергаэфектыўнасць» (Рэспубліка Беларусь, г. Мінск) і «Лакаматыў» (Расійская Федэрацыя, г. Масква).
Выкладчыкі і супрацоўнікі кафедры актыўна займаюцца навуковай, метадычнай і выдавецкай дзейнасцю.
Значная ўвага на кафедры надаецца самастойнай працы студэнтаў, якая накіравана на больш поўнае засваенне чытальных курсаў, павышэнне актыўнасці студэнтаў пры вывучэнні дысцыплін, рацыянальнае выкарыстанне і арганізацыю свайго часу.
Асноўнай формай НДРС з'яўляецца індывідуальная работа выкладчыкаў са студэнтамі ў рамках навуковых гурткоў.
Даследаванне якасці вады азёр Гомеля
У 1995 г. кафедра падключылася да праграмы Балтыйскага універсітэта, які аб'ядноўвае універсітэты балтыйскага рэгіёну розных краін. З галаўнога універсітэта UPPSALA (Швецыя) на кафедру паступае літаратура па экалагічнай адукацыі. Студэнты штогод атрымліваюць магістарскія дыпломы па курсе «Устойлівы водны менеджмент».
Навуковыя распрацоўкі студэнтаў, якія прыцягваюцца да даследчай рабоце кафедры, атрымліваюць высокія ацэнкі на рэспубліканскіх конкурсах студэнцкіх навуковых работ, а таксама прадстаўлены шэрагам публікацый у зборніках навуковых артыкулаў. Студэнты актыўна ўдзельнічаюць у ўніверсітэцкіх і міжнародных навукова-тэхнічных канферэнцыях пад кіраўніцтвам выкладчыкаў кафедры.
Пераможцы рэспубліканскага студэнцкага конкурсу WILO
Удзельнікі семінара праекта PRESTO " Ачыстка сцёкавых вод з выдаленнем біягенных элементаў»
Студэнты спецыяльнасці СВ на Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі " геаграфічныя аспекты ўстойлівага развіцця рэгіёнаў»
Удзельнікі II Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі студэнтаў, магістрантаў «аспірантаў і маладых навукоўцаў " актуальныя пытанні навук аб зямлі ў канцэпцыі ўстойлівага развіцця Беларусі і сумежных дзяржаў»
Падрыхтоўку кадраў вышэйшай кваліфікацыі праз магістратуру і аспірантуру вядуць прафесар, доктар эканамічных навук Елавой І.А.; кандыдат тэхнічных навук, прафесар Берлін М.П.; дацэнты, Колас М.М., Кекiш Н.А.
Прафесарска-выкладчыцкі састаў кафедры пастаянна праводзіць заняткі ў Інстытуце павышэння кваліфікацыі работнікаў транспартнага комплексу Рэспублікі Беларусь. Асноўная тэматыка заняткаў са слухачамі ІПК звязана з прагрэсіўнымі тэхналогіямі грузавой і камерцыйнай працы на чыгуначным транспарце, тарыфамі і тарыфнай палітыкай, забеспячэннем захаванасці грузаў і бяспекай руху, вывучэннем нарматыўна-прававой дакументацыі, транспартнай лагістыкай і маркетынгам. Штогод павышаюць кваліфікацыю па дадзеным профілі дзясяткі спецыялістаў і кіраўнікоў станцый, аддзелаў службы грузавой работы і знешнеэканамічнай дзейнасці
Кафедра падтрымлівае цесныя сувязі з профільнымі ВНУ краін СНД (Маскоўскі, Санкт-Пецярбургскі, Кіеўскі, Харкаўскі, Днепрапятроўскі і іншыя універсітэты шляхоў зносін), Рэспублікі Беларусь (БНТУ, БДУ, БДЭУ і інш.), Польшчы (Вышэйшая Школа Эканомікі ў Варшаве), а таксама навукова-даследчымі інстытутамі: Эканомікі НАН і Мінэканомікі Беларусі, БелНДIТ «Транстэхніка», ААТ УНДIЧТам і інш.
У навучальным працэсе кафедра цесна супрацоўнічае з інжынерна-тэхнічнымі работнікамі Беларускай чыгункі, Беларускага рачнога параходства. Сумесна са спецыялістамі службы грузавой работы і знешнеэканамічнай дзейнасці Беларускай чыгункі выдаюцца практычныя дапаможнікі і метадычныя ўказанні для работнікаў чыгункі, слухачоў Інстытута павышэння кваліфікацыі кіруючых і інжынерна-тэхнічных работнікаў транспартнага комплексу, аспірантаў, магістрантаў і студэнтаў «Асновы камерцыйнай эксплуатацыі чыгуначных пад'язных шляхоў», «Афармленне перавозачных дакументаў у мясцовым і міжнародным паведамленнях», «Дагавор чыгуначныя перавозкі грузаў» і інш.
На кафедры з 2006 года выконваюцца заданні ў рамках дзяржаўнай праграмы комплексных навуковых даследаванняў «Эканоміка і грамадства» ў частцы фарміравання эфектыўных лагістычных сістэм дастаўкі грузаў і развіцця інфраструктуры трансмежных транспартна-лагістычных сістэм Беларусі.
Добра пастаўлена на кафедры навукова-даследчая работа студэнтаў (НДРС). Студэнты ўдзельнічаюць у рабоце штогадовых студэнцкіх навуковых канферэнцый, на якіх яны выступаюць з дакладамі, падрыхтаванымі пад кіраўніцтвам выкладчыкаў кафедры.
З 1987 года афіцыйна арганізаваныя і эфектыўна функцыянiруюць філіялы кафедры на станцыі Цэнтраліт, чыгуначным вакзале, ААТ «Гомельхлебапрадукт», дзе студэнты маюць магчымасць азнаёміцца на практыцы з тэхнічным абсталяваннем і тэхналогіяй працы, выконваюць шэраг лабараторных і практычных заняткаў. На аб'ектах чыгуначнага і рачнога транспарту студэнты праходзяць усе віды практык.
Расклад заняткаў выкладчыкаў
Форма справаздачы выканання лабараторных работ
Курсы па выбары