Электратэхнічны факультэт

Гісторыя факультэта

Сучасная чыгунка і яе інфраструктура - гэта вельмі складаная тэхналагічная сістэма, праца якой залежыць ад узроўню падрыхтоўкі інжынераў розных спецыяльнасцяў, у тым ліку і ад інжынераў-электрыкаў.

Для вырашэння задач, якія стаяць перад галіной, у Беларускім інстытуце інжынераў чыгуначнага транспарту (БелIIЧТ) з 1968 года ажыццяўлялася падрыхтоўка інжынераў-электрыкаў на завочным і вячэрнім факультэтах на кафедры «Аўтаматыка, тэлемеханіка і сувязь на чыгуначным транспарце», якая была ўтворана ў 1966 годзе і ўваходзіла ў склад эксплуатацыйнага факультэта (цяпер факультэт «Кіраванне працэсамі перавозак»). У 1970 годзе ў адпаведнасці з загадам рэктара БелIIЧТа прафесара Пятра Аляксандравіча Сыцко быў створаны электратэхнічны факультэт (ЭТФ), у склад якога ўвайшлі кафедры «Аўтаматыка, тэлемеханіка і сувязь на чыгуначным транспарце», «Электратэхніка» і «Фізіка». У 1971г. атрымалі пуцёўку ў жыццё першыя 42 інжынера-электрыка завочнага і вячэрняга факультэтаў, а ў 1973 годзе адбыўся першы выпуск на ЭТФ – 55 інжынераў-электрыкаў, падрыхтаваных па дзённай форме навучання.

Першым дэканам факультэта быў прызначаны к.т.н., дацэнт Анатоль Васільевіч Бяссоненка, які ўзначальваў факультэт з 1970 па 1986 г. Ён унёс вялікі ўклад у станаўленне і развіццё нашага факультэта. Пад яго кіраўніцтвам выкладчыкі правялі вялікую работу па стварэнні лекцыйных курсаў, навучальных дапаможнікаў, аснашчэнню лабараторнай базы. Інтэлектуальны патэнцыял кафедры «Аўтаматыка, тэлемеханіка і сувязь на чыгуначным транспарце» і распрацаваная вучэбна-метадычная база шэрагу дысцыплін дазволілі ў 1971 г. падзяліць гэтую кафедру на дзве: «Аўтаматыка і тэлемеханіка на чыгуначным транспарце »і«Электрычная сувязь на чыгуначным транспарце», што спрыяла далейшаму развіццю факультэта і пасля адкрыцця новых спецыялізацый, а таксама фармаванню педагагічных і навуковых кадраў.

Са снежня 1986 г. па красавік 1993 г. факультэт узначальваў к.т.н., дацэнт Міхаіл Сяргеевіч Касцёнак. Ён працягнуў працу па развіцці даручанага падраздзялення, акцэнтуючы сваю ўвагу як на праблемах навучання, так і выхаваннi будучых інжынераў.

У траўні 1993 г. у сувязі з пераходам к.т.н., дацэнта Касцёнка М.С. на працу загадчыкам кафедры «Электрычная сувязь на чыгуначным транспарце» кіраўніцтва факультэтам было ўскладзена на к.т.н., дацэнта Уладзіміра Мікалаевіча Фамічова (травень 1993 - верасень 1994 г.). За параўнальна невялікі прамежак часу працы на пасадзе дэкана ён здолеў рэалізаваць некаторыя арганізацыйныя мадэлі навучальных заняткаў, якія садзейнічалі актывізацыі самастойнай працы студэнтаў.

У верасні 1994 г. у БелДУТ была арганізавана двухступенчатая сістэма падрыхтоўкі інжынераў. Студэнты першага і другога курсаў былі пераведзены на агульнатэхнічны транспартны факультэт, куды ўвайшлі студэнты механікі, кiраўнiкi рухам і электратэхнікі. Дэканам гэтага факультэта быў прызначаны к.т.н., дацэнт Уладзімір Мікалаевіч Фамічоў.

Дэканам электратэхнічнага факультэта (студэнты 3-5 курсаў) у верасьні 1994 годзе быў прызначаны д.т.н., прафесар Канстанцін Афанасьевіч Бачкоў – вядомы вучоны ў галіне надзейнасці прылад чыгуначнай аўтаматыкі і электрамагнітнай сумяшчальнасці. Ён шмат увагі надаў развіццю навукова-даследчай дзейнасці, як выкладчыкаў, так і студэнтаў факультэта. Пад яго кіраўніцтвам і пры актыўным удзеле пры кафедры "Аўтаматыка і тэлемеханіка" была адкрыта навукова-даследчая лабараторыя, да працы ў якой прыцягваліся найбольш таленавітыя і здольныя да эксперыментальнай працы студэнты. Акрамя гэтага, прафесар Бачкоў К.А. унёс вялікі ўклад у развіццё міжнароднага супрацоўніцтва з замежнымі ВНУ. Ён з'яўляецца адным з ініцыятараў і арганізатараў замежных стажыровак, як выкладчыкаў, так і студэнтаў нашага універсітэта.

У красавіку 1997 г. у сувязі з пераходам прафесара Бачкова К.А. на працу прарэктарам па вучэбнай рабоце нашага універсітэта дэканам факультэта быў прызначаны к.т.н., дацэнт Васіль Савельевіч Смалянчук (красавік 1997 г. - верасень 2001 г.). Пад яго кіраўніцтвам на факультэце актыўна праводзілася тэхнічнае перааснашчэнне лабараторнай базы кафедраў і ажыццёўлены пераход ад міні ЭВМ да ПЭВМ. Так, на кафедрах "Аўтаматыка і тэлемеханіка", "Прыкладная матэматыка" было ўстаноўлена сучаснае тэхналагічнае абсталяванне. Гэта дазволіла пашырыць кола пытанняў, якiя даследавалiся на лабараторных занятках, і выканаць мадэляванне розных вытворчых сітуацый.

З кастрычніка 2001 г. дэканам электратэхнічнага факультэта з'яўляецца к.т.н., дацэнт Фёдар Яфімавіч Сатыроў. Ім у цяперашні час праводзіцца вялікая работа па ўкараненню ў навучальны працэс сучасных інфармацыйных і мультымедыйных тэхналогій і развіццю навукова-даследчай працы студэнтаў.

Сёння электратэхнічны факультэт - гэта калектывы кафедраў, якія паспяхова працягваюць навукова-педагагічныя традыцыі, закладзеныя іх папярэднікамі і забяспечваюць высокі ўзровень падрыхтоўкі спецыялістаў гэтага профілю. У склад факультэта ўваходзяць чатыры кафедры: «Аўтаматыка, тэлемеханіка і сувязь», «Інфармацыйна-кіраўнічыя сістэмы і тэхналогіі», «Электратэхніка», «Вышэйшая матэматыка».

Акрамя гэтага, у структуру факультэта ўваходзяць: метадычная камісія і камісія па навукова-даследчай рабоце студэнтаў, створаныя рашэннем Савета факультэта.

Навучальны працэс на факультэце ажыццяўляюць 45 штатных выкладчыкаў, у тым ліку два прафесара, з іх адзін доктар тэхнічных навук, 23 дацэнта, 17 старшых выкладчыкаў, 3 асістэнта На факультэце вядзецца падрыхтоўка ў магістратуры (другая ступень вышэйшай адукацыі), якая забяспечвае фарміраванне ведаў і навыкаў навукова-педагагічнай і навукова-даследчай работы для наступнага навучання ў аспірантуры. Зараз на факультэце навучаецца 349 студэнтаў.

На кафедрах «Вышэйшая матэматыка» і «Электратэхніка" студэнты атрымліваюць базавую падрыхтоўку па асноўных раздзелах вышэйшай матэматыкі і электратэхнікі, якая дазваляе ім паспяхова асвойваць спецыяльныя дысцыпліны на старэйшых курсах. Выпускаючыя кафедры «Аўтаматыка, тэлемеханіка і сувязь» і «Інфармацыйна-кіраўнічыя сістэмы і тэхналогіі» вядуць адмысловыя курсы і дыпломнае праектаванне па спецыялізацыях. Значная частка дыпломных праектаў выконваецца па заданнях прадпрыемстваў чыгуначнага транспарту, Міністэрства сувязі і інфармацыі. Акрамя гэтага студэнты электратэхнічнага факультэта атрымліваюць фундаментальную падрыхтоўку па фізіцы і тэарэтычнай механіцы, сучасных інфармацыйных тэхналогіях, вывучаюць замежныя мовы, сучасныя эканамічныя навукі, філасофію, гісторыю і паліталогію. Студэнты нашага факультэта маюць магчымасць прайсці навучанне на ваенна-транспартным факультэце па праграме падрыхтоўкі сяржантаў і афіцэраў запасу з прысваеннем воінскага афіцэрскага звання.

З укараненнем на Беларускай чыгунцы камп'ютэрных тэхналогій кіравання на спецыялістаў дыстанцый сігналізацыі і сувязі, штаты якіх камплектуюцца ў асноўным выпускнікамі нашага факультэта, ускладаецца адказнасць за безадмоўнае функцыянаванне праграмна-апаратных комплексаў і аўтаматызаваных рабочых месцаў на базе персанальных кампутараў, якія працуюць як аўтаномна, так і ў лакальных інфармацыйных і карпаратыўных глабальных сетках. Таму пры падрыхтоўцы студэнтаў шмат увагі надаецца вывучэнню асноў інфармацыйнай і мікрапрацэсарнай тэхнікі, праграмна-матэматычнага забеспячэння, атрыманню навыкаў працы з сучаснымі інструментальнымі сродкамі праграмавання. На факультэце выконваецца вялікі аб'ём навуковых прац. Асноўныя напрамкі навуковых даследаванняў кафедраў вызначаны профілем падрыхтоўкі спецыялістаў і патрэбамі Беларускай чыгункі. У правядзенні даследаванняў кафедры цесна супрацоўнічаюць з праектнымі і канструктарскімі арганізацыямі як Беларускай чыгункі, так і з шэрагам вядучых навукова-даследчых цэнтраў, арганізацый і прадпрыемстваў рэспублікі і замежных краін.

На факультэце паспяхова працуе навукова-даследчая і выпрабавальная лабараторыя «Бяспека і электрамагнітная сумяшчальнасць тэхнічных сродкаў», створаная ў сакавіку 1999 года, якую ўзначальвае выпускнік факультэта д.т.н., прафесар Бачкоў К.А. Лабараторыя праводзіць навукова-тэхнічную экспертызу і выпрабаванні на бяспеку функцыянавання, электрамагнітную сумяшчальнасць (ЭМС) і пошук небяспечных адмоваў у мікраэлектронных і камп'ютэрных сістэмах кіравання адказнымі тэхналагічнымі працэсамі. Лабараторыя мае сучаснае абсталяванне швейцарскай фірмы «Schaffner» - сусветнага лідэра выпрабавальнай тэхнікі ў галіне ЭМС, абсталяванне нямецкай фірмы «RFT», сучаснае кампутарнае абсталяванне (як стацыянарнае, так і пераноснае) для правядзення выпрабаванняў на ЭМС і імітацыйных выпрабаванняў на бяспеку.

У 2003-2007 гадах сумесна са спецыялістамі КТЦ і Службы сігналізацыі і сувязі Беларускай чыгункі распрацавана айчынная сістэма мікрапрацэсарнай цэнтралізацыі стрэлак і сігналаў (МПЦ) «Iпуць». Сістэма прызначана для замены сістэм электрычнай цэнтралізацыі, якія выпрацавалі свой рэсурс, і дае магчымасць значна скараціць затраты пры іх мадэрнізацыі, а таксама выканаць праграму па імпартазамяшчэнні. У маі 2007 года яна ўключана ў доследную эксплуатацыю. Па асноўных тэхнічных характарыстыках МПЦ «Iпуць» не саступае лепшым замежным узорам. Асваенне серыйнай вытворчасці і шырокае ўкараненне яе на Беларускай чыгунцы дазволіць зэканоміць значныя сродкі толькі на імпартазамяшчэнні.

Вынікі навуковых даследаванняў, атрыманых вучонымі ў дадзенай лабараторыі, апублікаваныя і дакладвалiся на шматлікіх міжнародных сімпозіумах і канферэнцыях.

Навуковая дзейнасць супрацоўнікаў факультэта цесна звязана з даследчай працай студэнтаў. Пад кіраўніцтвам вопытных выкладчыкаў будучыя інжынеры вучацца вырашаць тэарэтычныя і практычныя задачы, якія прамысловасць і транспарт ставяць перад універсітэтам. Вынікі даследаванняў студэнтаў пастаянна дакладваюцца на навукова-тэхнічных канферэнцыях, лепшыя з прадстаўленых дакладаў публікуюцца ў зборніку навуковых прац. Акрамя гэтага студэнты факультэта неаднаразова прадстаўлялі наш універсітэт на розных міжнародных алімпіядах па праграмаванні. Студэнты, якія маюць выдатныя ацэнкі па вывучаемых прадметах і актыўна займаюцца грамадскай дзейнасцю, атрымліваюць імянныя стыпендыі, устаноўленыя Саветам універсітэта ў памяць аб вядомых навукоўцах, якія працавалі доўгі час на факультэце, а менавіта: д.ф.-м.н., прафесара Даўнаровiча В. І, д.ф.-м.н., акадэміка Чунiхiна С.А., д.ф.-м.н., прафесара Русакова С.А.

За час існавання факультэта падрыхтавана звыш 3700 інжынераў-электрыкаў, якія паспяхова працуюць у розных галінах народнай гаспадаркі Беларусі. Сярод выпускнікоў - дырэктары заводаў, навукоўцы, адказныя дзяржаўныя работнікі: Сідорскі С.С. - прэм'ер-міністр урада РБ (2003 -2010 гг.); Шубадзёраў В.М. - галоўны інжынер Беларускай чыгункі; Бародзіч Ю.Ф. - старшыня ЦСА «Дынама»; Бачкоў К.А. - д.т.н., прафесар, загадчык лабараторыі «Бяспека і электрамагнітная сумяшчальнасць тэхнічных сродкаў» БелДУТ; Ярмоленка Д.У. - д.т.н., прафесар АТ“ВНИИЖТ”; Максіменка М.М. - начальнік УП «Белтрансавтоматика», Сергіенка А.П. - начальнік службы знешнеэканамічнай дзейнасці Беларускай чыгункі; Фейгин А.І. - генеральны дырэктар «Гомельаблгаз»; Чарнін М.А. - намеснік начальніка дэпартамента тэхнічнай палітыкі РАТ РЖД; Акуловiч В.П. - галоўны інжынер Гомельскага аддзялення Беларускай чыгункі; Навадворскі С.А. - галоўны інжынер Віцебскага аддзялення Беларускай чыгункі; Голік В.К. - дырэктар ААТ «Брэсцкі электратэхнічны завод» і інш.

Паспяхова працуюць выпускнікі факультэта на ўсіх пасадах у службе сігналізацыі і сувязі Беларускай чыгункі. Высакакласнымі спецыялістамі і таленавітымі кіраўнікамі, якімі па праву можа ганарыцца факультэт, з'яўляюцца Ганчароў А.П., Атроха Г.М., Навуменка П.Л.

Вялікі ўклад у навучанне і выхаванне будучых інжынераў ўносяць нашы выпускнікі, цяпер педагогі і кіраўнікі структурных падраздзяленняў універсітэта, якія паспяхова працуюць у цяперашні час у роднай ВНУ. Сваім асабістым прыкладам, працавітасцю, адказнасцю за выкананую працу яны заслужылі высокі аўтарытэт і павагу, як з боку калег, так і студэнтаў. У іх ліку д.т.н., прафесар Бачкоў К.А., Шаўчук В.Г. (дацэнт, заг. кафедры «Аўтаматыка, тэлемеханіка і сувязь»), Сатыроў Ф.Е. (к.т.н., дацэнт, дэкан электратэхнічнага факультэта), Харлап С.Н. (к.т.н., заг. кафедры «Інфармацыйна-кіраўнічыя сістэмы і тэхналогіі»), Шаўчэнка Д.Н. (к.т.н., дацэнт кафедры «Інфармацыйна-кіраўнічыя сістэмы і тэхналогіі»), Буй П.М. (к.т.н, дацэнт кафедры «Аўтаматыка, тэлемеханіка і сувязь»), Рычкоў А.В. (начальнік вылічальнага цэнтра), Валынец В.У. (вядучы спецыяліст па арганізацыі вучэбнай працы).