Дыялогавая пляцоўка «Ведай і выконвай закон»
- Апублікавана 03.01.2025 14:11
3 студзеня 2025 года на электратэхнічным факультэце прайшла дыялогавая пляцоўка «Ведай і выконвай закон».
Спікерамі выступілі Вадзім Уладзіміравіч Барсук – намеснік начальніка ўпраўлення па супрацьдзеянні кіберзлачыннасці УУС Гомельскага аблвыканкама і Ермакоў Уладзімір Васільевіч – прарэктар БелДУТ.
Вадзім Уладзіміравіч прывёў статыстыку кіберзлачынстваў у Рэспубліцы Беларусь. У 2023 годзе было зарэгістравана каля 2330 выпадкаў, а ў 2024 годзе ўжо каля 2700, што сведчыць пра рост кіберзлачынстваў у краіне.
Спосабы падману насельніцтва застаюцца ранейшымі, толькі змяняецца «афарбоўка». Раней зламыснікі прадстаўляліся супрацоўнікамі міліцыі, потым работнікамі банка і службай бяспекі сотавага аператара. Мэта пры гэтым усё тая ж – завалодаць вашымі грашыма. Таму неабходна ўважліва сачыць адкуль здзяйсняецца званок. Супрацоўнікі банка і міліцыі не будуць выкарыстоўваць сацыяльныя сеткі для сувязі.
ССеткі злачынцаў разлічаны на самыя розныя ўзроставыя і сацыяльныя катэгорыі грамадзян. Фальшывыя старонкі гандлёвых пляцовак, прапановы купіць акцыі дзяржпрадпрыемстваў ва ўсплывальнай рэкламе, вялікія чырвоныя кнопкі спасылак, - гэта толькі малая частка «асартыменту» кіберзлачынцаў.
Многія афёры адбываюцца на гандлёвых пляцоўках, наведвальнікі якіх імкнуцца больш выгадна і хутчэй нешта прадаць і набыць. І ў пагоні за выгадай не заўсёды думаюць разумна , як вынік-трапляюць на вуду махляроў.
Такія паняцці, як фішынг, фішынг, фарминг, ставяцца да разнавіднасцяў інтэрнэт-махлярства. Усе гэтыя спосабы накіраваны на падман карыстальніка з мэтай выведаць у яго якую-небудзь канфідэнцыйную інфармацыю, часцей за ўсё аб банкаўскіх плацежных картах. Адрозненне заключаецца толькі ў тым, як хакер падманвае патэнцыйную ахвяру: адпраўляе паведамленне па электроннай пошце, праз сацсеткі, СМС.
Брутфорс – гэта від хакерскай атакі на інтэрнэт-рэсурсы. Яе сутнасць у тым, што зламыснік з дапамогай адмысловай праграмы, якая перабірае ўсе магчымыя камбінацыі пароляў, узломвае чужыя ўліковыя запісы. Патэнцыйная ахвяра пра гэта можа нават не ведаць, таму не процідзейнічае. У апошні час хакеры сталі ўжываць гэты метад больш шырока.
В.У. Борсук пазначыў асноўныя правілы паводзін, якія дапамогуць кожнаму з нас не стаць ахвярай кіберзлачынстваў. Для простага карыстальніка рэкамендацыі банальныя: не быць даверлівым ў Інтэрнэце, не давяраць просьбах ад невядомых асоб.вельмі шырока распаўсюджаны ўзлом уліковых запісаў у соцсетях. Нават калі твой таварыш просіць, напрыклад, пераслаць грошы, паведаміць дадзеныя аб банкаўскіх картах, не варта слепа верыць. Неабходна звязацца з ім па іншых каналах і ўдакладніць, ці сапраўды гэты чалавек звяртаўся да вас праз соцсеть. Вядома, калі ёсць падазрэнні аб неправамерным доступе да вашага ўліковага запісу, варта звярнуцца ў праваахоўныя органы. У сацыяльных сетках захоўваць мінімум асабістай інфармацыі, не пераходзіць па невядомых спасылках, выкарыстоўваць надзейны пароль і захоўваць яго ў папяровым выглядзе, выкарыстоўваць двухфакторную аўтэнтыфікацыю для ўваходу ў асабісты кабінет і на свае старонкі. Толькі так мы зможам абараніць сябе.
Вадим Владимирович обратил внимание на некоторые статьи Уголовного кодекса Республики Беларусь.
Артыкул 222. Незаконны абарот сродкаў плацяжу і (або) інструментаў
- Выраб у мэтах збыту альбо збыт падробленых банкаўскіх плацежных картак, іншых плацежных інструментаў і сродкаў плацяжу, а роўна здзейсненае з карыслівых меркаванняў незаконнае распаўсюджванне рэквізітаў банкаўскіх плацежных картак альбо аутентификационных дадзеных, з дапамогай якіх магчыма атрыманне доступу да рахункаў альбо электронным кашальках, - караюцца штрафам, або абмежаваннем волі на тэрмін ад двух да пяці гадоў, або пазбаўленнем волі на тэрмін ад двух да шасці гадоў.
- Тыя ж дзеянні, учыненыя паўторна, альбо арганізаванай групай, альбо ў асабліва буйным памеры, - караюцца абмежаваннем волі на тэрмін ад трох да пяці гадоў або пазбаўленнем волі на тэрмін ад трох да дзесяці гадоў са штрафам або без штрафу.
З вашага акаўнта могуць быць разасланыя ілжывыя паведамленні аб небяспецы, што адпавядае 340 артыкуле УК РБ.
Артыкул 340. Заведама ілжывае паведамленне аб небяспецы
- Загадзя ілжывае паведамленне аб падрыхтоўцы выбуху, падпале ці іншых дзеяннях, якія ствараюць небяспеку для жыцця і здароўя людзей, альбо прычынення шкоды ў буйным памеры, альбо наступу іншых цяжкіх наступстваў, – караецца штрафам, або арыштам, або абмежаваннем волі на тэрмін да трох гадоў, або пазбаўленнем волі на тэрмін да пяці гадоў.
- Тое ж дзеянне, здзейсненае паўторна, альбо групай асоб па папярэдняй змове, альбо якое пацягнула прычыненне шкоды ў буйным памеры – альбо якое пацягнула іншыя цяжкія наступствы, - караецца абмежаваннем волі на тэрмін да пяці гадоў або пазбаўленнем волі на тэрмін ад трох да сямі гадоў.
Уладзімір Васільевіч і Вадзім Уладзіміравіч рэкамендавалі студэнтам ўважліва ставіцца да інфармацыі, якая публікуецца на старонках сеткі, не давяраць неправеранай і сумнеўнай. Неабходна атрымліваць інфармацыю з афіцыйных крыніц.
Была праведзена прафарыентацыйная работа для студэнтаў электратэхнічнага факультэта. Хлопцам адкрылася магчымасць стаць супрацоўнікам упраўлення па супрацьдзеянні кіберзлачыннасці УУС Гомельскага аблвыканкама.
У завяршэнні сустрэчы В. У. Борсук адказаў на пытанні студэнтаў.
С.В. Кісялева
намеснік дэкана па ідэалагічнай і выхаваўчай рабоце электратэхнічнага факультэта